Dikkat! Elektronik sigaralar da kanser riskini artırıyor
Ayda birkaç sigara içmek, bağımlılık teşhis kriterlerini karşılamasa da ilerleyen vakitlerde tütün bağımlılığını geliştirebiliyor. Sigaranın tüketilmediği durumlarda şahısta ruhsal gerginliği artırdığını belirten Uzman Klinik Psikolog Gürler Güz, kullanmaya yönelik ağır bir istek ve karşı konulamaz bir dürtünün hissedilmesinin de bağımlılık kriterleri ortasında sayıldığını tabir ediyor. Güz, sigara yerine kullanılan elektronik sigaraların da akciğer kanseri riskini artırdığına dikkat çekiyor ve 3-5 dakikalık ertelemeler ile bağımlılıktan kurtulmanın mümkün olabildiğini vurguluyor.
31 Mayıs her yıl Dünya Sigarayı Bırakma Günü olarak anılıyor. Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Gürler Güz, tütün eserleri kullanımı bağımlılığının teşhis kriterleri ve ziyanları hakkında değerlendirmelerde bulundu, kıymetli tavsiyeler paylaştı.
Tüketilmeyince ruhsal gerginlik artıyor
Nikotin bağımlılığı diye bilinen durumun günümüzdeki tıbbi karşılığının aslında tütün bağımlılığı olduğunu belirten Uzman Klinik Psikolog Gürler Güz, “Tütün bağımlılığı şahısların beyin hücrelerini, işlevlerini ve fizikî sıhhatini çeşitli biçimlerde etkileyen, kronik olarak sıklıkla tekrarlanan davranışların olduğu bir beyin hastalığıdır. Tütün bağımlılığı teşhisinin konulması için kimi kriterlerin karşılanıyor olması kıymetlidir.” dedi.
Uzman Klinik Psikolog Gürler Güz, bağımlılık tanısı kriterlerini şöyle sıraladı:
– Kişinin birden fazla sefer tekrarlayan biçimlerde ve tolerans geliştirerek tütün tüketiyor olması,
– Tüketmediği durumlarda ruhsal olarak gerginliğin artması,
– Kişinin toplumsal etrafını yahut bulunduğu ortamları tüketebilmeye uygun açıdan seçiyor olması,
– Tüketmeyi bırakmak istediğinde sonuç vermeyen durumlarla karşı karşıya kalması ve tekrar tekrar kullanıma başlaması,
– Ziyanlarının biliniyor olunmasına karşın bırakmaya isteksizliğin olması ve,
– Kullanmaya yönelik ağır bir istek ve karşı konulamaz bir dürtünün hissedilmesi durumlarıdır.
Eski ölçü keyif vermeyince tüketim artıyor
Ayda birkaç sigara içmenin bahsedilen kriterleri karşılamadığı için bağımlılık olarak sayılmayabileceğini söz eden Uzman Klinik Psikolog Gürler Güz, “Ancak burada dikkat edilmesi gereken nokta, evvelden ettiği kadar tesir etmemesi ve eski ölçünün keyif vermemesi sonucunda kullanılan ölçünün dozunun artırılmıyor olmasıdır. Yani kişi ayda 4 adet sigara kullanıyorsa buna tolerans geliştirebilir ve tıpkı hazzı, etkiyi alabilmek için kullanılan sigara ölçüsünü artırabilir. Sonuç olarak ayda birkaç sigara kullanımı ilerleyen vakitlerde tütün bağımlılığını geliştirebilir.” ihtarında bulundu.
Birçok rahatsızlığa yol açıyor
Sigara içme sıklığı ya da sayısının değil kişinin bu durum karşısında gösterdiği halin değerli olduğunu vurgulayan Uzman Klinik Psikolog Gürler Güz, “Ancak unutulmamalıdır ki sigara tüketiminde husus yalnızca bağımlılığın değil fizikî açıdan da birçok hastalığın gelişebileceğidir. Tek bir adet sigara tüketiminin bile başta akciğer olmak üzere dudak, ağız, lisan, gırtlak, böbrek, pankreas, özofagus ve mesane kanserleri, kronik bronşit ve kalp hastalıkları üzere çeşitli hastalıklara yol açan faktörlerin en kıymetlilerinden birisi olduğu bilimsel açıdan da kanıtlanmış bir gerçektir.” diye konuştu.
Elektronik sigaralar da kanser riskini artırıyor
Elektronik sigara yahut nikotin bandı diye isimlendirilen ve sigaraya nazaran ziyanının daha az olduğu sanılan pek çok prosedürün olduğunu belirten Uzman Klinik Psikolog Gürler Güz, “Dünya Sıhhat Örgütü’nün 2020 yılında bu bahis ile ilgili yapmış olduğu bir açıklamasında en az tütün eserleri kadar elektronik sigaraların da ziyanlı olduğu, bilhassa akciğer rahatsızlıklarının muhtemel riskini daha da arttırdığı bildirildi. Sıvı nikotin olarak kullanılan elektronik sigaralar toksik olabilecek farklı ve ziyanlı pek çok kimyasalı içeriyor. Hasebiyle geri dönüşü olmayacak farklı fizikî zahmetlere yol açabileceği, en az sigara kadar ziyanının olduğu unutulmamalı.” dedi.
Hatırlatacak içeceklerden uzak durulmalı
Uzman Klinik Psikolog Gürler Güz, sigarayı bırakmak için bir gün belirlenmesi ve peşinden küçük gayeler oluşturulması gerektiğini söyledi ve kelamlarını tavsiyeleri ile sonlandırdı:
“Bol idman yapılmalı, bir mühlet tetikleyici ortamlardan, hatırlatıcı yiyecek ve içeceklerden uzak durulmalı. Kullanımı hatırlatacak boş vaktin minimumda tutulması ve gün içerisinde meşguliyetlerin olması epey kıymetlidir. İçmeyi ertelemek isteğin azalmasına ve kaybolmasına neden olacağı için 3’er ya da 5’er dakikalık ertelemelerde bulunmak da bırakma konusunda yardımcı olacaktır. Tüm bu yolların işe yaramaması durumunda kesinlikle bir uzmana başvurmak ve profesyonel dayanak almak gerekiyor. Uygun ve gereken hadiselerde ilaç, nikotin sakızı ve nikotin bandı seçenekleri tabip denetiminde uygulanabilir. Unutulmamalıdır ki bu bir irade sorunu değil, bir beyin hastalığıdır.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
