Sosyal Güvenlik Kurumunun temel misyonlarından birinin iş ömründe dezavantajlı kümeler ortasında yer alan bireylerin çalışma hayatında karşılaştıkları zorlukları ortadan kaldırmak yahut kolaylaştırmak olduğunu belirten SGK Vilayet Müdürü KURT “Gerek ülkemizde gerekse Dünyada dezavantajlı kümelerin başında bayanlarımız gelmektedir. Bayanlarımızın iş gücüne iştirakini ve ekonomik kazanımlarını artırmak, toplumsal hayat içinde varlıklarını yüceltmek, hak ve imkanlarını geliştirmek niyetiyle toplumsal güvenlik uygulamaları kapsamında istihdam teşvikleri, emeklilik şartlarında kolaylık, doğum/süt izinlerinde düzenleme ile iş şartlarında uygunlaştırma üzere bir dizi düzenleme yürürlüğe konulmuştur.” dedi.
Kadınlarımıza yönelik bu uygulamaların olumlu ayrımcılık mahiyeti taşıdığını vurgulayan Yavuz KURT açıklamasında kimi uygulamaların ayrıntılarına da yer verdi.
DOĞUM BORÇLANMASI
5510 sayılı Kanunun 4’üncü unsuru kapsamında sigortalı olan bayanlara, üç kereye mahsus olmak üzere her bir doğum tarihinden sonraki iki yıllık müddet için borçlanma hakkı verildiğini belirten Vilayet Müdürü KURT, “Bu haktan faydalanabilmek için iki kural bulunmaktadır. Birincisi doğum yapan bayanın kelam konusu iki yıllık müddette uzun vadeli sigorta kolları açısından sigortalı sayılmaması, ikincisi ise çocuğun yaşamasıdır. Bu husus ile bayan sigortalılara doğum sonrası çalışamadıkları mühletleri borçlanmak suretiyle daha kolay emekli olma hakkı sağlanmıştır.” dedi.
BAŞKA BİRİNİN DAİMA BAKIMINA MUHTAÇ ÇOCUĞU OLAN BAYANLARA SAĞLANAN AYRICALIK
Malul çocuğu bulunan bayan sigortalılar için başka bir düzenleme yapıldığını tabir eden Yavuz KURT, “Emeklilik yahut yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan bayan sigortalılardan, öteki birinin daima bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu bulunanların, 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten (01.10.2008) sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenir ve eklenen bu müddetler emeklilik yaş hadlerinden de indirilir. Bu uygulama ile daima bakıma muhtaç çocuğu olan bayan sigortalılara hem daha az prim ödeyerek hem de daha genç yaşta emekli olma hakkı tanınmıştır. Örneğin, olağan bir sigortalı bir tam yıl çalıştığında 360 gün prim ödeme gün sayısı kazanmaktayken, bahse mevzu durumda olan bayan sigortalılarımız bir tam yıl için ek prim yükü de olmaksızın 450 prim ödeme gün sayısı kazanmaktadır. İlaveten her bir ek prim ödeme gün sayısı bayan sigortalının emekliliğine temel yaş haddinden de indirilmektedir.” dedi.
İSTİHDAM TEŞVİKLERİNDE BAYAN ÇALIŞANLARA TANINAN AYRICALIKLAR
İl Müdürü Yavuz KURT, bayanların çalışma hayatına iştirakinin kolaylaştırılması hedefiyle bayan sigortalı çalıştıran patronlara yönelik özel teşviklerin verildiğini belirterek “Bu teşviklerden birincisi Genç, Bayan ve Mesleksel Evrak Sahibi Olanların İstihdamına Yönelik Teşviktir. 01.03.2011 tarihinden itibaren işe alınan her bir sigortalı için geçerli olmak üzere, özel kesim patronlarınca işe alınan ve işyerinde fiilen çalıştırılan bayanların, prime temel yararları üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin patron paylarına ilişkin fiyatı (20,5) Kanunda öngörülen müddetlerle İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır. Bahse mevzu teşvikin uygulanma müddeti Cumhurbaşkanımızın kararıyla 31.12.2022 tarihine kadar uzatılmıştır.” dedi.
Söz konusu teşviklerden ikincisinin “İlave İstihdam Teşviki” olduğunu belirten Vilayet Müdürü KURT 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu süreksiz 19 uncu hususu kapsamında verilen bu teşvikten faydalanan patronların 18 ay boyunca çalışanın sadece personellik fiyatını ödediğini, SGK’ye rastgele bir prim ödemediğini belirtti.
DOĞUM MÜSAADESİ KULLANILMASINDA SAĞLANAN İYİLEŞTİRME
13.02.2011 tarihi öncesinde sekiz haftalık doğum öncesi müsaadesini kullanan bayan sigortalının erken doğum yapması halinde kullanamadığı doğum öncesi müsaadelerinin yandığını söz eden Yavuz KURT, yapılan düzenleme ile sigortalının kullanamadığı bu mühletlerin doğum sonrası müsaadesine eklenmesinin sağlandığını, ayrıyeten yeniden bir yenilik olarak üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen eşlere de sekiz haftalık analık müsaadesi kullanma hakkı tanındığını belirtti.
İl Müdürü KURT, doğum sonrası analık hâli müsaadesinin bitiminden itibaren çocuğunun bakımı hedefiyle, hayatta olması kaydıyla bayan emekçiye yahut üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen bayan yahut erkek emekçilere istekleri hâlinde birinci doğumda altmış gün, ikinci doğumda yüz yirmi gün, sonraki doğumlarda ise yüz seksen gün mühletle haftalık çalışma müddetinin yarısı kadar fiyatsız müsaade verilmesi hakkı tanındığını, çoğul doğum hâlinde bu mühletlere otuzar gün eklendiğini, çocuğun engelli doğması hâlinde de bu mühletin üç yüz altmış gün olarak uygulanmasının karar altına alındığını belirtti.
ÇOCUK YARDIMI
Bu yardımın 15 Mayıs 2015 tarihinden sonra doğan ve doğacak tüm çocukları kapsadığını ve bu yardımdan yararlanmak için doğum yapan bayanın yahut eşinin sigortalı bir işte çalışmasının kural olmadığını belirten Yavuz KURT, “Bu yardım canlı doğan birinci çocuk için 300 TL, ikinci çocuk için 400 TL, üçüncü ve sonraki çocukları için ise 600 TL’dir. Doğum yardımı, 15/5/2015 tarihinde ve sonrasında gerçekleşen canlı doğumlar için verilir; lakin ödeme ölçüsüne temel çocuk sırasının tespitinde, 15/5/2015 tarihinden evvel doğmuş olan çocuklar da dikkate alınır.” dedi.
KADIN ÇALIŞANLARIN GECE POSTALARINDA ÇALIŞTIRILMASI
Kadın çalışanların gece postalarında çalıştırılması ile ilgili de bilgiler veren Vilayet Müdürü KURT, “Kadın çalışanlar her ne formda olursa olsun gece postasında yedi buçuk saatten fazla çalıştırılamaz. Bayan çalışanın kocası da işin postalar halinde yürütüldüğü birebir yahut farklı bir işyerinde çalışıyor ise bayan çalışanın isteği üzerine, gece çalıştırılması, kocasının çalıştığı gece postasına rastlamayacak halde düzenlenir.
Bayan çalışanlar, hamile olduklarının hekim raporuyla tespitinden itibaren doğuma kadar, emziren bayan çalışanlar ise doğum tarihinden başlamak üzere kendi mevzuatlarındaki kararlar gizli kalmak kaydıyla bir yıl mühlet ile gece postalarında çalıştırılamazlar.
Ancak emziren bayan çalışanlarda bu mühlet, anne yahut çocuğun sıhhati açısından gerekli olduğunun işyerinde vazifeli işyeri tabibinden alınan raporla belgelenmesi halinde altı ay daha uzatılır.” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
