Sağlık ağızda başlıyor. Ağız ve diş sıhhatinin bozulması şeker hastalığından ülsere, bademcik iltihabından kemik erimesine, romatizmadan böbrek yetmezliğine birçok hastalığa davetiye çıkarıyor. DoktorTakvimi uzmanlarından Dt, Murat Dölek, ağız ve diş sıhhatini muhafazaya yönelik değerli ipuçları veriyor.
Ağız ve diş sıhhati problemleri ülkemizde ve dünyada en sık görülen hastalıklar ortasında yer alıyor. Zira çocukluk çağında süren daimi dişlerimiz biz dişlerimizi kaybedinceye kadar ya da ömrümüz boyunca bedenimizdeki başka organlar üzere yenilenmiyor. Bu kadar uzun müddetli çalışan bir düzeneğe devamlı ilgilenmek ve gerekli durumda tıpkı bir makine üzere bakımını yapmak gerekiyor. Bu bakımın tertipli dişlerinin paklığını yapmak ve beslenme alışkanlarına dikkat etmek olduğunu hatırlatan DoktorTakvimi uzmanlarından Dt. Murat Dölek, diş problemlerinde ise diş doktorlarınca yapılan çürük dişlerin dolgularla tamiri, kanal tedavisi, gerekli durumda diş çekimi ve takibinde implantlar ve bunlarla kontaklı protezlerin ağız ve sıhhatini muhafazadaki değerine dikkat çekiyor.
Hazır besin tüketimine talebin artması, alkol, sigara üzere ziyanlı husus kullanımları, gerilim faktörleri genel sağlığımızla birlikte ağız sıhhatimizi da olumsuz etkilediğinin altını çizen Dt. Murat Dölek, “Sağlığımıza ziyanlı her şey dişlerimize de zararlıdır” diyor. Dt. Dölek, besinlerin dişler üzerinde tesirlerini şöyle sıralıyor:
Asitli besinler: Her türlü asit içerikli ya da asit üreten unsurlar ağız pH’ını düşürür ve asidik pH da tükürük ve diş etinde bulunan bağışıklık sistemimizin askerleri olan antikorlar çalışmaz ve münasebetiyle dişler üzerinde hami tesirleri azalır. Asit içerikli besinler diş, kemik üzere mineralize dokular üzerinde direkt yıkıcı tesire sahiptir. Tıpkı vakitte dişler üzerinde bakterilerin kolay kolay tutanabileceği yüzeyler oluşturur. Olabildiğince asit üreten ya da asitli besinlerden uzak durulmalı, şayet kullanma gereksinimi olursa sonrası su ya da yoğurt üzere nötralizeedici bir besin tüketilmelidir. Asitli besinler tüketildikten sonra en az yarım saat diş fırçalanması üzere mekanik paklık önerilmez. Bunun nedeni ise ağız pH’ının olağan alkali düzeye dönmesi için bekleme müddetidir.
Şekerli besinler: Beyaz ekmekten tutunda meyvelere kadar günlük tükettiğimiz birçok besinde şeker bulunur. Şeker ne kadar gerekli olsa da fazlası ziyandır ve ağızda yaşayan bakterilerin birden fazla şekeri sever. Şeker diş yüzeyine yapışır ve bakteriler için tutunacak yüzeyler oluşturur. Bakterilerin bu yüzeylerde ürettikleri asitlerde hasebiyle diş yüzeyine ziyan verir.
Süt ve süt ürünleri: Bedenimizin için gerekli temel besinlerden süt ve süt eserleri ağız ortamının pH’ını düzenler, dişlere ve kemiklere kalsiyum takviyesi sağlar. Lakin bu eserlerinde yanlış kullanımı ziyanlı olabilir. Örneğin gece diş fırçalandıktan sonra süt içtiğinizde dişleriniz ziyan görebilir. Zira süt bir cins şeker olan laktoz içerir. Tükürük akış suratı gece düştüğü için ağız ortamının tamponlama kapasitesi hayli azalır, şeker de mikropları besler.
Meyveler: Özellikle C vitamini diş etleri ve bağışıklık sistemimiz için epeyce gereklidir. Yeteri kadar meyve almak hem daha az hastalanmamızı sağlar hem de bedenimiz için gerekli şekeri de sağlar. Unutmamak gerekir ki meyvelerin de fazla tüketimi şeker içeriği ve asidik tesirinden ötürü hayli ziyanlıdır.
Sıcak ya da soğuk besinler: Her bir unsurda olduğu üzere sıcak ve soğuğa nazaran bedenimizde genleşme ya da gerilme olarak reaksiyon verir. Dişlerimiz mineral kristaller ile kaplı canlı bir dokudur. Bu kristal yapı ani sıcaklık değişimlerinde ziyan görebilir ve çatlaklar hatta kırıklar dahi oluşabilir. Bu nedenle çok soğuk ve çok sıcak besinler birlikte tüketilmemelidir.
Dişlerimizi korumak için mekanik paklığa yardımcı sert meyveler ve sebzeler, gereğince pişmiş et eserleri, günlük en az 2,5 litre su tüketimini öneren DoktorTakvimi uzmanlarından Dt. Murat Dölek, şöyle devam ediyor: “Artan çiğneme hareketiyle tükürük salgısı artacak ve asidik ortamı tamponlama tesiriyle çürük ihtimali azalacaktır. Dişlerinizi fırçalamadan en az yarım saat evvel rastgele bir besin tüketmemeli, ağız ortamının nötralizasyon mühletini beklenmelisiniz. Ağızdaki bakteri eliminasyonu azaltmak için hekiminizin önerdiği ağız gargalarıni dayanak olarak kullanılabilirsiniz. Hiçbir şikayetiniz olmasa bile yılda en az 2 kez diş doktorunuza muayene olmayı da ihmal etmeyin.”
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
