İklim değişikliği 21. yüzyılın başından itibaren en büyük sıhhat tehditlerinden biri olarak kabul ediliyor. Atmosferik sera gazlarındaki artışa bağlı olarak yerkürede ısı artışının ortalama 1,5derece arttığı biliniyor. Global ısınma sonucunda alerjik rinit ve astım üzere alerjik hastalıkların sıklığında da bir artış gözleniyor. Memorial Şişli Hastanesi Alerji Hastalıkları Bölümü’nden Doç. Dr. Ayşe Bilge Öztürk, alerjik hastalıklar ve iklim değişikliğinin bu hastalıklara tesiri hakkında bilgi verdi.
Alerji, etrafta ve tabiatta bulunan ve olağanda zararsız olan hususlara karşı bağışıklık sisteminin gösterdiği çok hassaslık reaksiyonlarıdır. Bu tepkiler hafifçe şiddetliye kadar çeşitli formlarda olabilir. Alerjiler çok küçük yaşlarda ya da sonradan ortaya çıkabilir. Alerji, alerjen çeşidine bağlı olarak bireyde farklı tepkilere neden olmaktadır. Teneffüs yolları, gözler, cilt, sindirim sistemi etkilenebilmektedir. Alerjik hastalıklarda alerjenlerden kaçınmak en kıymetli korunma metotlarından birini oluşturmaktadır.
İklim değişikliği polen dönemini uzatıyor
Küresel ısınma sonucu meydana gelen iklim değişikliği bitkilerin daha erken ve daha uzun müddetli polen üretmesine neden olmaktadır. Polen mevsiminin uzaması alerjenlere daha fazla maruz kalmaya ve daha çok etkilenmeye sebep olmaktadır. Ayrıyeten iklim değişikliği, polen üzere alerjenlerin yapısını da değiştirerek alerjik hastalıkların sıklığını ve alevlenmesini artırmaktadır. Yapısı değişen bu alerjenler hastalık oluşturma potansiyeli daha yüksek hale gelmektedir. Örneğin hiç alerjisi olmayan bir bireyde alerji gelişmesini ya da yalnızca alerjik riniti olan birinde astım gelişmesini sağlayabilmektedir. İklim değişikliği ile birlikte yeni bitki tipleri de dünyada yayılmaktadır. Bu bitkiler daha dirençli, daima polen üreten, yayılmacı cinslerdir. Polen alerjileri bu nedenle gelecekte mevsimsel olma özelliğini yitirebilecek ve polen dönemi uzadığı için hastaların yakınmaları yıl uzunluğu gözlenebilecektir.
Fırtınalar ve seller sonucu alerjenler çok daha fazla yayılıyor
İklim değişikliğine bağlı gelişen fırtınalar ve kasırgalar polenlerin parçalanmasını, uzak aralıklara taşınmasını ve astımlı hastaların fırtınalı günlerde ağır polene maruz kalmalarını sağlayabilir. Polenler parçalandıktan sonra boyutları küçülecek ve çarçabuk hava yollarına yerleşecektir. Bu ağır maruziyet fırtınalı günlerde astım ataklarına sebep olabilir. Tekrar iklim değişikliğine bağlı gelişen seller hasebiyle konutlarda ve atmosferde küf yoğunluğunun artacağı da kestirim edilmektedir. Küf ölçüsü fırtınalar sonrası bir yıl üzere uzun bir mühlet mesken içinde yüksek kalabilmektedir. Mesken içinde küf yoğunluğunun artması da astımlı ve alerjik rinitli hastalarda alerjik şikayetlerin artışı manasına gelmektedir.
Toz ve kum fırtınaları astım ataklarını tetikliyor
Küresel ısınma sonucu artan kuraklığa bağlı olarak çölleşme giderek artmaktadır. Çölleşme sonucu kum ve toz fırtınalarının görülmesi beklenmektedir. Kum fırtınalarının içindeki çeşitli alerjenler ve partiküllere maruziyet astım hastalarında hastalığın daha makus etkilenmesine sebep olacaktır. Kum fırtınalarının olduğu günlerde astıma bağlı acil müracaatlarının artacağı düşünülmektedir. İklim değişikliğindeki artış farklı böcek çeşitlerinin ortaya çıkmasına ve buna bağlı sokulmalara da neden olabilir. Bu da arı ve öbür böcek alerjilerinde bir artış olacağı sonucunu doğurmaktadır.
İklim değişikliğine karşı tedbir alınması koşul
İklim değişikliği, etraf kirliliği üzere tesirler var olan hastalıkların artmasına ve daha çok insanın hastalanmasına yer hazırlamaktadır. İklim değişikliğine bağlı olarak alerjik hastalıkların sıklığının artması ve astım salgınları beklenmektedir. İklim değişikliğini önleyici faaliyetlerin uygulanması tabiat ve insan sıhhatini koruyarak alerjik hastalıklar üzere çeşitli hastalıkların sıklığının azalmasını sağlayabilir.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
