İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, 2-11 Eylül tarihlerinde düzenlenecek memleketler arası gastronomi fuarı “Terra Madre Anadolu İzmir 2022”nin tanıtımını kentin bilinen en eski ömür alanı Bornova Yeşilova Höyüğü’nde yaptı. Lider Soyer, “İstedik ki, Terra Madre Anadolu diğer bir dünyanın mümkün olduğuna inanan herkes için bir meydan olsun. Buluşmamızda, insanın gözü dönmüş zenginlik isteğini rahmet ile sınayacağız” dedi.
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, bu sene ana konusu “Toprak Ana” olan İzmir Enternasyonal Fuarı’nda (İEF) 2-11 Eylül tarihlerinde düzenlenecek milletlerarası gastronomi fuarı “Terra Madre Anadolu İzmir 2022”nin tanıtımına konut sahipliği yaptı. İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer ile eşi Neptün Soyer’in mesken sahipliğinde gerçekleşen “Terra Madre Anadolu İzmir 2022”nin tanıtımına; büyükelçiler, ilçe belediye liderleri, sanatkarlar, gazeteciler, müellifler, bürokratlar, siyasi parti temsilcileri, İzmir Büyükşehir Belediyesi bürokratları, Terra Madre temsilcileri, tarihçiler, sivil toplum kuruluşları, dernekler, örgütler ve birliklerin liderleri ile temsilcileri, üretici birlik ve kooperatiflerin temsilcileri katıldı.
“Anadolu rahmet uygarlığının kodlarının yazıldığı yer”
Lider Tunç Soyer, İzmir’in bilinen en eski ömür alanı olan Bornova’daki Yeşilova Höyüğü’ndeki tanıtımda kelamlarına “Kurda, kuşa, aşa” diyerek başlayarak, “Toprağa tohum serperken söylenir bu kelam. İnsanın gözü dönmüş zenginlik hırsı karşında ahengi tanımlayan, bundan daha öz, daha güçlü bir kelam sanıyorum ki yeryüzünde söylenmemiştir. Anadolu’nun rahmet matematiğini tanım eden bu kelam, bize hırsımızla nasıl uğraş edebileceğimizi en yalın haliyle anlatır. Kendimize bir alırken, hayata ve tabiata iki vererek. Binlerce yaşında bir rahmet uygarlığı olan Anadolu, sürdürülebilirliğin bu sade formülünden yola çıkarak ömrün tüm alanlarına dair dizaynlar üretmiştir. Tarım, yani besin üretimi bunların başında geliyor. Şu anda üzerinde bulunduğumuz Yeşilova, Anadolu rahmet uygarlığının kodlarının yazıldığı, üzerine titrememiz gereken bir yer. Bu miras coğrafya sayesinde ‘Başka Bir Tarım’ da dâhil olmak üzere tabiatla uyumlu ve dirençli ömür biçimlerinin şifrelerini çözebiliyoruz” dedi.
“Açsak yokuz”
İzmir ve Türkiye’de diğer bir tarımı çoğaltmak için ehemmiyet verdikleri Terra Madre Anadolu fuarının tanıtımını bilhassa Yeşilova Höyüğü’nde, 8 bin 500 yıl yaşındaki İzmir’de yapmak istediklerini söyleyen Lider Soyer, “Bu fuarı düzenlememizin bir temel nedeni var. Her vatandaşımızın gereğince ve sağlıklı besine erişimini teminat altına almak. Zira açsak, yokuz. Dünya besin monopolleri, tarımdaki randımanı artırma ve tüm insanlığı doyurma vaadiyle yola çıktı ve büyüdü. Geldiğimiz nokta ise tam aksisi. Açlık, kuraklık ve yoksulluk. Global besin sisteminin tek kazananı büyük şirketler. Kaybedeni ise üreticiler, kentlerdeki milyonlar ve tabiat. Yani hepimiz. Öyleyse, biz, yerelden lakin tüm dünyaya ilham olabilecek güçte bir tarım siyaseti inşa etmek zorundayız. Bu siyaset üç temel gayeye tıpkı anda ulaşabilmeli. Bir, kentlerimizde yoksulluğun pençesine atılmış milyonların besin güvenliğini sağlamalı. İki, doğduğu yerde doyamayan, ucuz işi gücü olarak kente göçmek zorunda kalan küçük üreticimize sahip çıkmak. Üç, besin üretiminin temel girdileri olan tohumu, suyu ve toprağı korumak. İklim krizine dair kalıcı tahliller üretmek. İşte bu siyasete İzmir’de verdiğimiz isim: Diğer Bir Tarım. ‘Başka Bir Tarım Mümkün’ cümlesinin ete kemiğe büründüğü en kıymetli buluşmamız ise Terra Madre Anadolu” diye konuştu.
“Lezzet fuarı değil, bir ortak akıl hareketi”
Yalnızca Terra Madre Anadolu’nun bir lezzet fuarı olmadığını, iklim krizi, güç sorunu, yoksulluk, kuraklık, besin egemenliği, biyolojik çeşitliliğin kaybı ve savaşlar karşısında kalıcı tahliller tanım edeceğimiz bir ortak akıl hareketi olduğunu belirten Lider Tunç Soyer, kelamlarını şöyle sürdürdü: “İzmir’de büyük bir kararlılıkla yürüttüğümüz tarım stratejisi yeterli, pak ve adil besin üretiminin tek yolunun yanlışsız ziraî planlama olduğunu ispat etti” dedi.
Türkiye’nin birinci çoban haritasının İzmir’de yapıldığını belirten Lider Soyer, “Bu çalışmayı, bir yıl evvel açılışını yaptığımız İzmir Tarımı Geliştirme Merkezi’nde hazırladık. Uzman gruplarımızın karış karış gezerek belirlediği 4 bin 658 çobanın ürettiği sütleri, piyasa pahasının yaklaşık iki katı bedelle satın almaya başladık. İzmir’de üretilen küçükbaş sütünün onda birine talip olmamıza karşın tamamının fiyatını regüle ettik. Koyun Keçi Yetiştiricileri Birlikleri, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin verdiği sayısı taban fiyatı olarak açıkladı. Bu sayede kuraklık ve yoksullukla uğraşta çok kıymetli bir yeri olan küçükbaş sütünü İzmir iktisadına kazandırdık. Mart ayından bugüne kadar kooperatiflerimiz aracılığı ile 16,5 milyon liralık küçükbaş sütü aldık ve tamamından peynir yaptık. Peynirlerimizi tekrar kooperatiflerimiz üretti. Bunları işlemek, peynir yapmak için 5 milyon liralık üretim masrafı yaptık. Toplamda 40 milyon liralık peynirimiz oldu. Yalnızca dört ayda ve sadece tek bir kalem eser üzerinden 18,5 milyon liralık katma kıymet yarattık. Üstelik bunu belediye şirketlerimiz üzerinden, tek bir kuruş kamu kaynağını israf etmeden yaptık. Elde ettiğimiz bu katma kıymet sayesinde yüzlerce gencimize istihdam sağladık. Süt üretimini bırakan onlarca küçük üretici mesleğine geri döndü. Bergama’da kapanma noktasına gelen kooperatifler tekrar canlandı” formunda konuştu.
“Yerli ve ulusal tarımı tekrar başlatıyoruz”
Lider Soyer mera hayvancılığı için yapılan uygulamaları da atalık tahıllar, zeytin, kıyı balıkçılığı ve üzüm üzere sulama istemeyen meyveler ile yaptıklarını belirterek, “Yani, yerli ve ulusal tarımı yine başlatıyoruz. Bölgemizin doğasıyla uyumlu bu beş eser kümesinin bedelini şimdi gereğince bulamadığı aşikar. Hâlbuki bunlar dünyada inanılmaz rekabet gücüne sahip, katma kıymeti çok yüksek eserler. Tüm dünyaya göğsümüzü gere gere sunabileceğimiz eserler. Her biri, kuraklık ve yoksullukla çaba için uyguladığımız Öteki Bir Tarım Mümkün vizyonumuzun birer ayağını oluşturuyor. Örneğin, bu yıl yedi lira olarak açıklanan buğday taban fiyatına İzmir’de 14 lira veriyoruz. Ama burada özel bir şartımız var. Satın aldığımız buğday karakılçık üzere atalık tohumlardan üretilmiş olmalı” dedi.
İnsanlığın içine düştüğü tüm krizleri çözebilmek için bir ortaya geleceğiz
Terra Madre Anadolu’yu bilhassa beş eserin daha âlâ tanıtılması, anlatılması çerçevesinde tasarladıklarının altını kıymetle çizen Lider Soyer, “Bu anlatım, güçlü bir turizm potansiyelini de ortaya çıkarmış olacak. Bu harika lezzetler Urla Bağ Yolu’nda ve tüm İzMiras rotalarında gün yüzüne çıkacak. İşte bu, öbür bir turizm demek. Deniz, kum, güneş klasiği ve her şey dâhil beş yıldızlara hapsedilmiş turizm modeli İzmir’in refahını büyütmüyor. Bu nedenle tarım, gastronomi, tarih ve kültür ile buluşan sürdürülebilir ve öteki bir turizm modelinin önünü açıyoruz. Anadolu’nun farklı yerlerinden gelen çiftçilerimiz, çobanlarımız, balıkçılarımız ve onların kurduğu kooperatifler önümüzdeki Eylül ayında İzmir’de buluşacak. Eserlerini direkt dünya pazarına sunma talihine kavuşacak. Dahası, biz hepimiz, insanlığın içine düştüğü tüm krizleri çözebilmek için Terra Madre Anadolu’da bir ortaya geleceğiz. Ekolojik, ekonomik ve toplumsal demokrasinin güçlendiği yeni bir hayatın yol haritasını daima birlikte çizeceğiz” sözlerini kullandı.
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer’in manifesto metni ise şöyle:
Lider Soyer, kelamlarına Terra Madre Anadolu’nun ufkunu tanım eden manifesto metnini okuyarak son verdi:
“Kurda, kuşa, aşa. Anadolu bayanının tohum serperken söylediği bu kısa cümle, tahminen de sürdürülebilirliğin en eski tariflerinden biridir. Tabiattaki başka varlıklar ve birbirimizle kurmamız gereken alakanın aritmetiğini ortaya koyar. Bir rızkımıza, iki dünyaya. Kadim Anadolu kültürüne nazaran yeryüzündeki ömrü daim kılmanın yegâne formülü budur. Kurda, kuşa, aşa tabiri, birey olma hissini kutsayarak ilerleyen kapitalizme karşı binlerce yıl öncesinden günümüze uzanan bir meydan okumadır. İstedik ki, Terra Madre Anadolu öteki bir dünyanın mümkün olduğuna inanan herkes için bir meydan olsun. Buluşmamızda, insanın gözü dönmüş zenginlik isteğini rahmet ile sınayacağız. Bunu, 8500 yaşındaki İzmir kentinin orta yerinde, Kültürpark’ta bir sofra kurarak gerçekleştireceğiz. Soframıza tek sözcüklük bir isim vermek istersek, herhalde bu ‘uyum sofrası’ diyeceğiz. Bu ahengi dört başlıkla tanım ediyoruz. Birbirimizle, tabiatımızla, geçmişimizle ve gelecekle ahenk. Terra Madre Anadolu, insanın hayatla ahengini çoğaltmak için atılmış bir adım, Akdeniz’den dünyaya yayılan bir döngüsel kültür hareketidir. Hareketimiz, lezzete dair yeni bir tanım üretmenin ve böylece daha âlâ, pak ve adil bir dünyada yaşamanın bir uğraşıdır. Lezzet, damak tadından daha büyüktür. Tarladan sofraya besinin üretimini mümkün kılan tüm insanların ve öbür canlıların beraberce alması gereken bir hazdır. Terra Madre Anadolu’ya nazaran, içindeki kuşları zehirleyen bir buğday tarlasından lezzetli bir ekmek pişirmek de mümkün değildir. Biz, lezzeti mayalayan dağlara, rüzgâra, tohuma ve suya, tıpkı yemeği pişiren el mayası üzere hürmet duyuyoruz. Lezzet tılsımını mutfak, şef ve tanım üçgeninin hudutlarının dışına çıkararak, ilişkin olduğu yerle, tabiatla buluşturuyoruz. İki komşudan biri açken, başkasının tok yattığı bir yerde lezzetten kelam etmek mümkün değildir. Bu nedenle refahı büyütmeyi ve yoksullukla çabayı kendimize sıkıntı ediyoruz. Tüm insanların ve öbür canlıların besin hakkını savunuyoruz. Terra Madre Anadolu’ya nazaran sofra, bir tüketim alanı değil, paylaşım meydanıdır. Bu sofra, gücünü arttıkça eksilten zenginlik yerine, paylaştıkça çoğaltan rahmetten alır. Eylül 2022’de, hayatı daim kılmak için İzmir’in çok sesli, çok renkli ve çok nefesli rahmet sofrasında buluşacağız. Söyleyecek kelamı, uzatacak eli ve paylaşacak aşı olan herkesi Terra Madre Anadolu imecesine davet ediyoruz. Kâfi ki artsın, eksilmesin. Taşsın dökülmesin. Hayat, daima!”
Üretici ve tüketici bir ortaya gelecek
Âlâ, pak, adil gıdayı savunan Slow Food’un (Yavaş Gıda) önderliğinde iki yılda bir İtalya’nın Torino kentinde yapılan milletlerarası gastronomi fuarı Terra Madre, İzmir Enternasyonal Fuarı (İEF) ile eşzamanlı olarak “Terra Madre Anadolu” ismiyle 2-11 Eylül tarihleri ortasında Kültürpark’ta düzenlenecek.
Fuara yalnızca İzmir değil, tüm Türkiye, Akdeniz ve dünyadan mahallî üreticiler katılacak. Fuarla Anadolu’nun ve du¨nyanın dört yanından çiftçiler, çobanlar, balıkçılar, ekonomistler, entellektu¨eller, ekolojistler, antropologlar, müellifler, filozoflar, aşçılar, üretici birlik ve kooperatifleri ile sağlıklı, yeterli, adil ve pak besine ulaşmak isteyen tüketiciler “Başka Bir Tarım Mu¨mku¨n” vizyonu ile İzmir’de buluşacak.
Anadolu mutfağının ve tarım eserlerinin tüm örneklerinin buluşacağı fuarda, bugüne kadar ürettiğini pazarlamakta zorlanan üreticiler, kadimden gelen lokal eserlerini tüm dünyaya aracısız olarak tanıtacak. Fuar kapsamında üreticiler tıpkı vakitte bir ortaya gelerek sıkıntılarını konuşma fırsatı bulacak.
Terra Madre Anadolu ile tüketiciler de eserlerin gerisindeki çiftçiyi, balıkçıyı ve üreticiyi keşfetme fırsatı yakalayacak. Sağlıklı besine erişim ve tarım konusunda çok sayıda panel ve çalıştay yapılacak. Değişen besin sistemleri bütüncül bir halde ele alınırken, dünyanın lezzetleri İzmir’le, İzmir’in lezzetleri dünyayla buluşturulacak.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
