Son 5 haftada pay senetlerine net yabancı girişinin yalnızca 790 milyon dolar olduğuna dikkat çeken Escort Bayan Doç Dr Hakkı Öztürk Yerli alımları büyük kümeler tarafından yapılıyor büyük ihtimalle Kamu bankalarının paylarının çoğunluğu bulunduğundan oyunun içinde Türkiye Varlık Fonu da olabilir dedi
Yaklaşık 3 aydır Borsa İstanbul Bayan escort da bilhassa bankacılık paylarında ve TL cinsi devlet tahvillerinde büyük bir çıkış gözleniyor
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati de son günlerdeki söylemlerinde bu mevzuya dikkat çekmeye başladı Nebati son escort olarak Sermaye piyasalarımız her geçen gün itimat tazeliyor geleceğe itimatla bakıyor Borsamız haftayı dolar bazında 17 yılın en güçlü rallisi ile geride bıraktı 3 521 38 puan ile haftayı sonlandırdı eskort BIST 100 endeksi 2 aydır rekor üstüne rekor tazeliyor O denli ki bu yükseliş Temmuz 2005 ten bu yana en güçlü ralliye işaret ediyor kelamlarıyla bu sevincini tabir etti
Ekonomistler eskort bayan de sık sık bu mevzuyu Twitter hesaplarından yaptıkları paylaşımlarda lisana getiriyorlar
HalkTV’den Nuray Tarhan konuyu Bahçeşehir Üniversitesi Memleketler arası Finans Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hakkı Öztürk’le konuştu. Borsada yerli alımlarının büyük ihtimalle büyük kümeler tarafından yapıldığını belirten Öztürk, “Bilindiği üzere Borsa İstanbul derinliği çok yüksek olan bir borsa değil. Tıpkı vakitte kamu bankalarının paylarının çoğunluğu Türkiye Varlık Fonu’nda olduğundan, oyunun içinde Türkiye Varlık Fonu da olabilir” dedi. 13 Temmuz’dan sonra dünya borsalarındaki dolar bazlı getiri oranlarını aşağıdaki tabloda özetleyen Öztürk, “Tablodan da görüleceği üzere BIST 100 ve BIST bankacılık endeksi son 2 ayda hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülke borsa endekslerinden olağandışı bir formda olumlu ayrışmıştır. Son 2 ayda iktisatta olumlu tarafta bir değişiklik yokken, neden bu ayrışma olmuştur?” sorusunun karşılığını şöyle özetledi:
Dolar bazlı getiri 13 Temmuz’dan sonra
XBANK 126
BIST100 40
MSCI Dünya 5
MSCI GOÜ Banka 5
MSCİ GOÜ 0
GOÜ Gelişmekte olan ülkeler
‘Borsaya yabancı girişleri mi oldu
TCMB nin yayınladığı menkul değer istatistiklerine nazaran son 5 haftada pay senetlerine net yabancı girişi yalnızca 790 milyon dolar yaklaşık 2 8 milyar dolar net satış Münasebetiyle son 2 aydır borsadaki çok süratli yükselişin ardında yabancı alımlarının yüklü olduğunu söylemek mümkün değil Zati borsada yabancı takas oranı yüzde 34 ile tarihi düşük düzeylerde Münasebetiyle borsadaki bu süratli yükselişin gerisinde daha çok büyük yerlilerin olduğu gözüküyor Bununla birlikte kredili alışların da bir ölçü tesiri olduğunu söyleyebiliriz Tıpkı vakitte VİOP ta oluşan teminat tamamlama davetlerinin da margin call son günlerde çok yükseldiği biliniyor Olağan ki spot piyasada tavan tavan giden payların ardında manipülatif bir operasyon olup olmadığının belirlenmesi de SPK nın vazifesi
Öztürk bankacılık bölümünün son 2 ayda dolar bazında yüzde 126 yükselişinin nedenlerini şöyle tahlil etti
Bankacılık kesiminin ise son 1 yıldır nominal bazda net kârları hem enflasyona endeksli tahvil tutmalarından hem de net faiz marjlarının artmasından ötürü çok yükseldi Lakin enflasyon muhasebesi uygulanmış olsa kârlılıklarının düşeceği aşikar
Bankacılık bölümü kârlılığına aşağıdaki grafikte bakmak daha sağlıklı 2006 2017 ortası banka bölümü öz sermaye kârlılığı enflasyonun üzerindeyken 2018 ile enflasyonun altına düşmüş Son durum ise banka kesimi özsermaye kârlılığı yüzde 28 enflasyon yüzde 80 Banka bölümünün özsermaye kârlılığı enflasyonun altında kalmaya devam ediyor Kıymetli olan gerçek kârlardır
Dolayısıyla bankacılık endeksindeki son 2 aydır çok süratli yükselişi beklentilerde de besbelli bir değişiklik yokken temel dinamiklere dayandırmak pek mümkün değil Her ne kadar TÜFE bazlı kağıtlardan ve net faiz marjından bankacılık kesimi nominal olarak yüksek kâr elde etse de hem özsermaye kârlılıkları enflasyonun epey altında hem de bankaların mecbur tutmak zorunda oldukları düşük faizli TL devlet tahvillerinin önümüzdeki devir için risk taşıdığı biliniyor
O vakit temel faktörlerle açıklanmayan 1 5 aydaki bankacılık endeksindeki süratli yükselişin nedeni ne olabilir Bilhassa birtakım özel ve kamu bankaları üst üste tavan giderek çok yüksek primler yaptılar Bu süratli rallinin gerisinde datalara baktığımızda yabancı alımların yüklü olmadığını yerli alımlarının temel itici güç olduğunu belirtmiştim Olağan ki burada yerli küçük yatırımcıdan kelam etmiyoruz Bilhassa son 1 yıldan beri uygulanan para siyasetinden ötürü TL de oluşan tarihi yüksek negatif gerçek faiz natürel ki yerli küçük yatırımcıların borsaya olan ilgisini artırdı Lakin son 1 5 aydaki süratli yükseliş ve tavanların gerisinde yerli küçük yatırımcı olamaz
Yerli alımları büyük kümeler tarafından yapılıyor büyük ihtimalle bilindiği üzere Borsa İstanbul derinliği çok yüksek olan bir borsa değil Tıpkı vakitte kamu bankalarının paylarının çoğunluğu Türkiye Varlık Fonu nda olduğundan oyunun içinde Türkiye Varlık Fonu da olabilir Sayın Hazine ve Maliye Bakanı nın borsanın rekor kırdığı sermaye piyasalarının inanç tazelediği ve yatırımcılar açısından her geçen gün daha da cazip hale geldiği ile ilgili yaptığı açıklama da var
Diğer taraftan bankacılık paylarının uzun vakittir hem dolar bazlı hem de çarpanlara nazaran ucuz olduğu biliniyor lakin son 1 5 aydaki çok süratli rallinin sebebini ucuzluğa bağlamak ve bilhassa kamu bankalarındaki tavanları bununla açıklamak da çok gerçek olmaz Zira beklentilerde son aylarda besbelli bir değişiklik yok
‘Küçük yatırımcılar çok dikkatli olmalı’
Unutmamak gerekir ki küçük yatırımcı açısından borsada çok süratli yükselişlerin düzeltmeleri de süratli olur Hasebiyle küçük yatırımcılar çok dikkatli olmalı
Her ne kadar son 1 5 aylık ralliyi temel olarak açıklamak pek mümkün olmasa da ben uzun vade için borsadaki payların genel olarak ucuz olduğunu söyleyebilirim Bankacılık bölümünün de yapısının uzun vade için genel olarak sağlam olduğunu düşünüyorum Türkiye de iklim değiştiğinde ve olağan iktisat siyasetlerine dönüldüğünde yabancı yatırımcının bilhassa uzun vadeli olan emeklilik ve yatırım fonları aracılığıyla ağır olarak tekrar Türkiye ye para getirip Borsadaki paylara yatırım yapacağını öngörüyorum Bununla birlikte vakti geldiğinde yabancılar seçim için evvelce de konum alacaktır
Devlet tahvillerindeki fiyatlama yapay sürdürülmesi mümkün değil
Prof Dr Hakkı Öztürk son 3 ayda devlet tahvillerindeki süratli düşüş hakkında da şu değerlendirmeleri yaptı
3 ay evvel 10 yıl devlet tahvili fiyatı 89 TL iken 160 TL ye yükseldi Fiyatlar kabaca yüzde 80 artarken faizi de yaklaşık yüzde 25 ten yüzde 11 e geriledi 2 ve 5 yıllık TL devlet tahvilleri için de durum misal 2 yıllıkta faiz yüzde 13 e 5 yıllıkta ise yüzde 11 in altına gerilemiş durumda Olağan şartlarda bir ülkede faizlerin düşmesi için enflasyon ve enflasyon beklentilerin düşmesi ve risklerin düşmesi gerekir Son 3 ayda Türkiye de ne enflasyon beklentilerinde ne de risklerde bir düşme var Piyasaları yakından takip edenlerin bildiği üzere son 3 aydaki tahvil faizlerindeki bu süratli düşüşün sebebi TCMB nin getirdiği düzenlemelerle bankaların mecburen devlet tahvili almak zorunda olması Bankalar tahvilleri aldıkça fiyatları yükseliyor ve getirileri düşüyor Bu türlü bir durumda olması gereken faizi yansıtmayan bastırılmış tahvil faizleri oluşuyor TL tahvil piyasasında fiyat ve faizlerinin hakikat yerde oluşmadığına aşağıdaki örneklerle açıklayabiliriz
Birincisi Türkiye Hazinesi nin TL ve dolar cinsi çıkardığı tahvil Eurobond faizlerinin çabucak hemen eşit düzeye gelmiş olması 5 yıllık TL devlet tahvili faizi yüzde 10 90 5 yıllık dolar cinsi Eurobond faizi ise yüzde 9 5 Burada bir anomali olduğu TL deki yüksek enflasyon yüzünden TL faizin çok daha yüksek olması gerektiği açıktır
Aynı formda 10 yıllık devlet tahvili faizi en son 2016 Eylül’de yüzde 10 un altını görmüştü O vakit enflasyon yüzde 7 idi Şu an 10 yıllık döviz tahvili faizi yüzde 11 ile tek haneye yanlışsız düşme eğiliminde fakat mevcut enflasyon yüzde 80 ve önümüzdeki periyot için enflasyon beklentileri çok yüksek
Buna emsal 5 yıllık TL tahvil faizi de yüzde 10 9 a gerilemiş durumda Yüzde 80 enflasyon varken ve enflasyon beklentileri çok yüksekken olağan şartlarda yüzde 10 faiz olmaz Bunu alan yatırımcı vade sonuna kadar tuttuğu takdirde her yıl nominal yüzde 10 kazanacağı için bilhassa birinci 3 yıl enflasyon karşısında para kaybeder ve gerçek getiri sağlayamaz Münasebetiyle mecbur almak zorunda kalan bankalar hariç TL cinsi tahvilleri kimse almaz Esasen TL tahvillerde yabancı yatırımcılar bu yılın başından beri 1 9 milyar dolar nette satış yaptılar ve yabancı hissesi tahvil piyasasında yüzde 1 3 ile tarihi düşük düzeylerde Yabancı yatırımcılar TL varlıklara yatırım yaptıklarında kendilerini hedge etmedikleri vakit maliyeti var doğal olarak kur riskini de almak durumda kalırlar
Dolayısıyla TL tahvil piyasasındaki fiyatlamalar sağlıklı değil yapay fiyatlamalardır Bu yüksek enflasyon ortamında uzun vadede sürdürülmesi mümkün değildir