Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği (EKMUD) tarafından düzenlenen 10. EKMUD Bilimsel Kongresi, Antalya’da gerçekleştirildi. Kongreye yurt içinden ve dışından enfeksiyon hastalıkları uzmanları, klinik mikrobiyoloji uzmanları, akademisyenler ve asistanlar katıldı.
Derneğin Genel Sekreteri ve Ege Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Meltem Işıkgöz Taşbakan, kongrede pek çok bahsin yanı sıra son günlerde gündeme oturan “Maymun çiçeği” hastalığının da detaylı bir biçimde mevzunun uzmanları tarafından tartışıldığını söyledi.
Prof. Dr. Meltem Işıkgöz Taşbakan, “İnsanlık tarihi boyunca, veba, sifiliz, tüberküloz, grip, şark çıbanı üzere enfeksiyon hastalıkları değerli rol oynayıp tarihin akışını değiştirmiştir. Geçtiğimiz iki yıl boyunca COVID-19 pandemisini hepimiz en derinden yaşadık. Enfeksiyon hastalıkları doktorları olarak hem alanda hem de bilimsel platformda ön sıralarda yer aldık. Bilgilerimizi paylaşmak hedefiyle 10. Türkiye EKMUD Bilimsel Kongresini düzenledik. Kongrede; COVID-19 enfeksiyonları, hastane enfeksiyonları, paraziter enfeksiyonlar, mantar enfeksiyonları, kronik hepatitler, deri ve yumuşak doku enfeksiyonları, göç enfeksiyonları, enfeksiyon hastalıklarında erken teşhis sistemleri, tüberküloz, HIV enfeksiyonları, organ nakli yapılan hastalarda gelişen enfeksiyonlar ve erişkin bağışıklama üzere hususları ele aldık. Bilhassa COVID-19 bağlı sıhhat problemleri, COVID aşılarının gelecekteki pozisyonları, yaz aylarının dehşetli düşü Kırım Kongo kanamalı ateşi, durdurulamayan ve ülkemizde artış eğiliminde olmaya devam eden HIV enfeksiyonu, kanser önleyici aşılar ve yeni antibiyotikler doruktan tırnağa tartışıldı” dedi.
“Maymun çiçeği hastalığı da uzmanları tarafından tartışıldı”
Son günlerde gündeme oturan ‘Maymun çiçeği’ hastalığının da detaylı bir formda mevzunun uzmanları tarafından masaya yatırıldığını tabir eden Prof. Dr. Meltem Işıkgöz Taşbakan, “Maymun çiçeği, monkeypox virüsünün neden olduğu ender bir hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıktır. İnsanlarda birinci maymun çiçeği hadisesi 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nden bildirildi. Günümüze kadar enfeksiyonların birçok Afrika ülkelerinden bildirilmiştir. Maymun çiçeğinin doğal rezervuarı bilinmemektedir. İçinde bulunduğumuz Mayıs ayı içinde, Afrika ülkeleri dışında Maymun çiçeği hadiselerinde artış bilim dünyasını yüksek dereceli alarma geçirmiştir. Maymun çiçeğinin COVID-19 pandemisinden sorumlu SARS-CoV-2’deki üzere beşerden beşere bu kadar kolay bulaşmasına dair bilgi bulunmamaktadır” diye konuştu.
Hastalıkta en sık görülen şikayetlerin; ateş, baş ağrısı, kas ağrıları, şişmiş lenf düğümleri, titreme, ve halsizlik olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Meltem Işıkgöz Taşbakan, “Ateşin ortaya çıkmasından 1 ila 3 gün sonra hastaların yüzde 97’sinde, ekseriyetle yüzde başlayan ve bedenin başka bölgelerine yayılan bir kızarıklık gelişir. Lezyonlar evvel deride döküntü formundadır. Sonra deriden kabarık papül, püstül ve vezikül halini alır. Bu lezyonların her birinin mühleti yaklaşık 1-2 gündür. Püstül 7 gün kadar devam eder ve kabuklanır. Hastalık tipik olarak 2-4 hafta sürer. Maymun çiçeği virüsünün bulaşması, kişinin virüslü bir hayvan, insan yahut malzeme ile teması ile meydana gelir. Virüs bedene bütünlüğü bozulmuş deri, teneffüs yolu yahut mukoza yoluyla girer. Hayvandan beşere bulaşma, ısırma yahut tırmalama, yabanî hayvan eti yemeği hazırlarken, beden sıvıları yahut lezyon malzemesi ile direkt temas yahut kontamine yataklar üzere dolaylı temas yoluyla meydana gelebilir” dedi.
“Teşhisi PZR testi ile konuyor”
Prof. Dr. Meltem Işıkgöz Taşbakan, “Günümüzde, 21’den fazla ülkede 300’e yakın doğrulanmış hadise var. 50 kuşkulu hadise daha araştırılıyor. Daha fazla hadisenin rapor edilme mümkünlüğü yüksek. Farklı ülkelerde birbirinden ilişkisiz olarak hadiselerdeki ani artışın nedenleri ortasında kelam edilen senaryolardan biri de maymun çiçeği virüsünün geçmişe nazaran daha kolay bulaşmasına müsaade veren bir mutasyondan kaynaklanıp kaynaklanmadığıdır. Fakat bir RNA virüsü olan SARS-CoV-2’nin bilakis, maymun çiçeği virüsü nispeten büyük bir DNA virüsüdür ve DNA virüslerinin ansızın mutasyona uğrayarak insanlara bulaşması zordur. Haftalar sürebilen ve sıkı temas takibi gerektiren bir epidemiyolojik araştırma tamamlandığında, bilim adamları salgınların kökeni ve enfeksiyon için risk faktörleri hakkında daha uygun bir fikre sahip olacaklar. Maymun çiçeği virüsünün teşhisi derideki lezyonlardan alınan sıvılarda PZR testi ile konur. Tercihen birden fazla lezyondan örnek almak gerekir” diye konuştu.
“Temaslılar 21 gün boyunca takip edilmeli”
Maymun çiçeğine bağlı mevt oranlarının Dünya Sıhhat Örgütü’nün bilgilerine nazaran yüzde 3-6 ortasında değiştiğini söyleyen Prof. Dr. Meltem Işıkgöz Taşbakan, “Şu anda, maymun çiçeği enfeksiyonu için özel bir tedavi mevcut değildir. Maymun çiçeği salgınını denetim etmek için çiçek aşısı ve tecovirimat tedavisi önerilmektedir. Enfeksiyonun damlacık ve temas yolu ile bulaşmasının önlenmesi kıymetlidir. Kuşkulu ve doğrulanmış hadiseler için uygun izolasyon kaidedir. İzolasyon müddeti hastalar için lezyonlar kabuklanana kadardır yani, 14-28 güne kadar uzayabilir. Hastalarla yakın teması olanlar 21 gün boyunca hastalık açısından takip edilmelidir. Kabuklanmış döküntüler dahi bulaşıcı olabileceğinden yatak grupları, giysiler vb. ile temastan kaçınılmalıdır. Ellerin sık sık yıkanması ve hijyen kurallarına uyulması korunmada en tesirli sistemlerdir. Sıhhat çalışanlarının, bulaşmasını engellemek için kuşkulu hadiselerin dikkatle kıymetlendirilmesi ve hastalara ilişkin numunelerin uygun şartlarda çalışılması gereklidir. Dünya Sıhhat Örgütü mevcut durumda rastgele bir kitlesel aşılama önermemiştir” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı