Son 2 yıldır pandemi nedeniyle sıkıntı günler geçiren esnafın bir de fahiş artırım yükü ile Anadolu Yakası Escort çaba ettiğini söyleyen TESK Lideri Bendevi Palandöken işyeri kira artışı için de sınırlama gelmesi daveti yaptı
Kiralara fahiş artırımları önleyecek düzenleme evvelki gün TBMM Genel Kurulu nda kabul edildi Buna Pendik Escort nazaran 1 Temmuz 2023 e kadar yenilenecek kira kontratlarında artış bir evvelki yılın yüzde 25 ini geçemeyecek Bu düzenlemenin öncesinde hem Konut hem de işyeri kiralarında TÜFE 12 ay ortalamasına Kurtköy Escort nazaran artırım yapılıyordu Kiraya tavan artırım getiren düzenleme ise yalnızca konutlar için yapılırken işyeri bu kapsama dahil edilmedi
Hürriyet’ten Gülistan Alagöz’ün haberine nazaran Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu TESK Genel Lideri Bendevi Palandöken işyeri kira artışına da hudut getirilmesi daveti yaptı
FAHİŞ ARTIRIM TALEBİ
Pandeminin tesiriyle esnafın güç süreç geçirdiğini hatırlatan Palandöken Esnafımızın zorlandığı başlıklardan biri de kiralar Konutlar için tavan artırım getiren uygulama ile kiracılar nefes aldı Artık birebir avantajın esnaflar için de geçerli olmasını bekliyoruz dedi Kimi işyeri sahiplerinin tıpkı konutlarda olduğu üzere fahiş artırımlar talep ettiğini belirten Palandöken Enflasyon nedeniyle yasal artırım oranı aslında yükseldi Buna karşın kimi mülk sahipleri bu oranın da üzerinde artırım istiyor Tatil beldelerinde kimi organize sanayi bölgelerinde kira sayıları Dolar bazında belirleniyor Bu periyotta esnafın bu yükü kaldırması mümkün değil O denli ki dükkanındaki tüm malı satsa kirasını ödeyemeyecek bireyler var diye konuştu
DÜKKÂNI BOŞALT DENİLİYOR
İstenilen sayıları karşılayamayan esnafa dükkanı boşalt denildiğini belirten Palandöken İşyeri yapısı gereği konuttan farklı Çoğunlukla natamam alınıyor masraf yapılıyor Esnafın işlerinin oturması birkaç yıl alıyor Tam esnaf sistemini kuruyor bu sefer kira sorunu karşısına çıkıyor Bu devirde birçok zorlukla çaba eden esnafa kira konusunda takviye olunmasını konuttaki düzenlemeye işyerinin de dahil edilmesini bekliyoruz dedi
İŞYERİNDE DE SORUN VAR
Gayrimenkul Hukuku uzmanı Avukat Hikmet Güngör işyeri kiracısı ve mal sahibi ortasında da tıpkı konutta olduğu üzere artırım uyuşmazlığı yaşandığını söyledi Güngör Aslında işyeri piyasasında sorun daha büyük Zira sayılar konutların çok üzerinde Üstelik kiraya vermek için işyeri alan bireyler olaya yalnızca yatırım gözüyle bakıyor Satış bedeli ve aylık kirayı hesaplıyor bu yatırım kendini kaç yılda amorti eder sorusuna cevap arıyor Şayet kira düşük kaldıysa yasal hakkını kullanıyor 5 yılı geçtiyse kira tespit davası açıyor 10 yıl uzama müddeti dolduysa da tahliye istiyor Elimizde bu türlü onlarca evrak var dedi Kira artış sınırlamasının işyeri için geçerli olmadığını hatırlatan Güngör Mevcut sistemde de işyeri sahibi TÜFE 12 ay ortalaması üzerinde artırım isteyemez Bu ay açıklanan oran yüzde 39 33 iken işyeri sahibi yüzde 6O 70 istiyorum diyemez sözlerini kullandı
ÖNCEL HUDUT İŞYERLERİ İÇİN DE UYGULANMALI
Birleşmiş Markalar Derneği BMD Lideri Sinan Öncel de konut kira artışına gelen üst hudut gibisi bir uygulamanın işyerleri için de uygulanması gerektiğini söyledi Öncel şunları söyledi Düzenleme yürürlüğe girdikten sonra konutlarda bir yıl mühletle yüzde 25 in üzerinde Kira Artışı yapılamayacak Biz emsal bir sonun işyerleri de dahil tüm kiralar için gerekli olduğunu son haftalarda her platformda anlatmaya çalışıyoruz Mülk sahiplerinin mağdur olmamaları ve kiracı ile karşı karşıya gelmemeleri için kira gelirlerine de vergi kolaylığı sağlanmasını öneriyoruz Kira perakende kesimi için en değerli maliyet kalemlerinden birini oluşturuyor Her türlü mal ve hizmetin maliyetindeki artış da er yahut geç fiyatlara yansıyor dolayısı ile enflasyon artıyor İşyeri kiralarına üst hudut getirilirse en azından maliyet kalemlerinden birindeki artış frenlenmiş olacak Bu adımın atılması halinde mayıs ayı prestiji ile yüzde 73 50 ye ulaşan TÜFE nin dizginlenmesine çok değerli bir katkı yapılacağına inanıyorum
MÜLK SAHİPLERİ VE KİRACININ HAKLARI
Ev sahipleri 1 yıl boyunca getirilen sınırlamaya uymak zorunda Yüzde 25 in üzerinde bir artırım talep etme hakkı yok Meskeni daha yüksek fiyatla diğerine kiraya vermek için kiracısını tahliye de edemez Mal sahibi fakat kendi ya da bakmakla yükümlü olduğu birinin gereksinimini ispatlarsa tahliye talep eder Gereksinimim var dedikten sonra meskeni 3 yıl müddetle üçüncü şahsa kiralayamaz Kiralarsa da tazminat ödemek zorunda kalır Bunun yanında mal sahiplerinin mevcut düzenleme sonrasında da kira tespit davası açma hakkı var Kira gelirim bölge ortalamasının altında kaldı diyen mülk sahibi dava açarak kiranın tekrar belirlenmesini isteyebilir Bu durumda bölge rayiç kıymetlerine bakılır çıkan sayı üzerinden kiracıya hakkaniyet indirimi yapılır ve yeni kira belirlenir Fakat uzmanlar bu tip davaların 2 2 5 yıl sürüdüğünü belirterek uzlaşma yolunu seçmelerini tavsiye ediyor Bunun yanında kiraya veren 10 yıllık uzama mühletinin bitiminden sonra herhangi bir münasebet göstermek zorunda olmadan kiracıyı tahliye edebiliyor Bu durumda da uzama mühletinin bitiminden en az 3 ay evvel kiracıya yazılı olarak fesih bildirimi yapmak zorunda Kira tespit ve tahliye hakları işyeri sahipleri için de geçerli
