Güneş lekeleri yahut melazma, bayanlarda en sık görülen cilt sorunları ortasında yer alıyor. Bilhassa yaz aylarında artan güneş lekeleri; bıyık bölgesi, alın ve yanaklarda daha sık ortaya çıkıyor. Alınacak birtakım tedbirlerle güneş lekelerinden korunmak mümkün olabiliyor. Yaygın ve çok bariz olan güneş lekeleri için mezoterapi, gençlik aşıları, PRP sistemi ve lazerler de tesirli olabiliyor. Memorial Ataşehir ve Şişli Hastaneleri Dermatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Ayşe Serap Karadağ, güneş lekeleri ve tedavileri hakkında bilgi verdi.
Yaz aylarında güneş lekeleri artıyor
Kadınlarda en sık görülen cilt sorunlarının başında güneş lekeleri gelmektedir. Deride renk veren hücreler tarafından melanin pigmentinin çok üretimine bağlı ortaya çıkmaktadır. Bilhassa yazın güneş lekelerinin ölçüsü ve yoğunluğu artmakta, yazın yoğunlaşırken kış aylarında hafifleyebilmektedir. Deri rengi koyu olanlarda daha fazla görülse de, açık renk cildi olanlarda da azımsanmayacak oranda görülmektedir. Sıklıkla bıyık bölgesi, alın ve yanaklarda kendini gösterebilmektedir. Gebe bayanlarda hormonlara bağlı sıklığı artabilmekte ve gebelik maskesi ya da kloazma olarak isimlendirilmektedir.
Televizyon ışığı da leke yapabilir
Leke oluşumunun en kıymetli nedeni UV ışığı yani güneştir. Fakat, doğum denetim ilaçları ve hormonal tedavi de leke oluşumunu artırmaktadır. Hipotroidizm ve kullanılan kimi ilaçlar ışıkla etkileşime girerek yani ışık hassasiyeti yaparak leke oluşumunu artırabilmektedir. Ayrıyeten birtakım kozmetik ve cilt bakım eserleri de deriyi güneşe hassas hale getirerek yahut deriyi tahriş ederek leke oluşumunu kolaylaştırabilmektedir. Lekeler yalnızca güneşe bağlı gelişmeyebilir. LED ışık kaynakları, televizyon, telefon ve bilgisayar üzere ekranlardan maruz kalınan görünür ışık da lekeleri artırabilmektedir.
Cilt lekeleri için D vitamini dayanağını ihmal etmeyin
Yüzde lekelerin manzarası birbirine çok benzese de, lekeye neden olan birçok faktör bulunmaktadır. Bu nedenle birinci olarak lekenin neye bağlı olduğu dermatoloji uzmanı tarafından değerlendirilmelidir. Güneş lekesi yahut gebelik maskesi denilen melazmanın tanısı konulduktan sonra lekenin derinliğine bakılmalıdır. Zira lekeler deri katmanlarının farklı derinliklerinde yerleşebilmekte bu da tedaviyi etkilemektedir. Melazma yahut güneş lekeleri kronikleşebilirken, gebeliğe yahut hormonal tedavilere bağlı oluşanlar gebelik sonrası yahut hormonun kesilmesinden sonra daha kısa müddette gerileyebilmektedir. Yüzdeki lekelerin genel olarak beslenmeyle direkt bir teması olmasa da, D vitamini eksikliği leke oluşumunu tetikleyebilmektedir. Bu nedenle D vitamininden güçlü besinleri tüketmek değerlidir.
Lekelerden korunmak için 12 önlem
- Güneşten korunmalıdır. Güneş banyolarından ve yazın güneş altında yatmaktan kaçınmalıdır.
- Lekeye yatkınlığı olan hastalarda mümkünse doğum denetim ilaçlarından kaçınılmalıdır
- Leke oluşumunu tetikleyen ilaçlar, imkan dahilinde, leke yapmayanlarla değiştirilmelidir.
- Yüze ağda yapmamalı, ağdadan sonra asla güneşe maruz kalınmamalıdır.
- Yüze yazın birtakım lazer tipleri yaptırmamalı, bu periyotta yüze yapılacak her türlü soyucu peelingten uzak durulmalıdır.
- Bu mevzuda uzman olmayan şahıslar tarafından uygulanan yahut meskende yapılan leke çıkarıcı süreçler tam karşıtı halde leke oluşumunu artırabilmektedir, uzak durmalıdır.
- Soyucu yahut irrite edici uygulamalar sonrası derinin bariyer katmanı yıpranır ve k leke oluşumu kolaylaşabilir. Bu çeşit süreçlerden kaçınılmalıdır.
- Sabah erken saatlerde yahut 17.00’ dan sonra denize girmelidir.
- Dışarı çıkmadan 20 dakika evvel güneşten hami sürmeli, 2 saatte bir tekrarlanmalıdır. Denize girdikten yahut yüzü yıkadıktan sonra tekrar sürülmelidir.
- Geniş kenarlı şapkalar takılmalıdır.
- Dışarı çıkarken meteorolojiye bakılarak UV indeksi takip edilmelidir. 8’in üzerindeyse mümkünse çıkılmamalıdır. 2-8 ortasındaysa güneşten düzgün korunarak çıkılmalıdır.
- Uygun güneşten esirgeyici kremler kullanılmalıdır.
Leke tedavisinde telâşlı olmayın
Leke tedavisi epey sabır isteyen bir süreçtir. Öncelikle lekenin oluşum nedeni ortaya konulmalıdır. Leke görünümü resen yavaşça azalabileceği üzere, tedaviyle aylar içinde de gerileyebilir. Fakat tedavi edilmeyen lekeler uzun yıllar devam edebilmektedir. Tedavi olduktan sonra gözetici tedbirler değer taşımaktadır. Leke yapan risk faktörlerine maruziyetin devam etmesi, lekelerin tekrar geri gelmesine neden olabilmektedir. Leke tedavisinde birçok ilaç kullanılmaktadır. Fakat kimi ilaçları kullandıktan sonra güneşe maruz kalınmaması gerekmektedir. Bu nedenle leke tedavisinin bir dermatolog eşliğinde yürütülmesi değerlidir.
Leke tedavisinde kozmetik süreçler de kullanılabilmektedir;
- Lekeleri azaltmak için yaz ve kış aylarında uygulanabilen mezoterapi- gençlik aşıları bulunmaktadır. PRP sistemi de lekeyi azaltır.
- Lekeyi azaltan lazer sistemleri de bulunmaktadır. Bu sistem kış ve bahar aylarında uygulanabilir. Kimi lazer tiplerinde yazın uygulama yapılması önerilmemektedir.
- Peelingler de yanlışsız vakitte ve hakikat eserle yapılırsa kış aylarında uygulanan tesirli bir leke tedavisi formülüdür. Lakin kesinlikle dermatolog nezaretinde yapılmalıdır. Aksi takdirde derin yapılan süreçler leke oluşumunu daha da artırabilmektedir.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
