Kur Muhafazalı Mevduata (KKM) uygulanan faiz üst hududunun kaldırılmasının akabinde hem kur koruması hem faiz almak isteyenler için faiz yüzde 11.5’ten yüzde 25’e kadar fırladı. Kur Muhafazalı Mevduat hesapları Aralık 2021’de dövizde yaşanan rekor yükselişi durdurmak için uygulamaya başlandı.
Bu uygulamada bankalar siyaset faizinin en fazla 3 puan üzerinde faiz verebiliyorlardı. Bankalar ayrıyeten döviz mevduatlarını tarihte görülmemiş seviye olan yüzde 14’e olağan Türk Lirası faiz oranlarını yüzde 31’e kadar çıkardı. Merkez Bankası’nın bir yandan faiz indirimine devam etmesi, öbür yandan da bankalara uyguladığı üst sonu kaldırması diğer yandan art kapıdan faiz artışı manasına da geliyor.
Dünya gazetesinden Birol Bozkurt’un haberine nazaran KKM hesaplarında şayet vade sonunda kur fiyatı artmış olursa ortadaki farkı Hazine ödüyor. 2022’de kurda yükseliş oldu ancak o denli yüksek oynaklık halinde değil Merkez Bankasının kontrolünde bir artış gerçekleşti ve Hazine Ve Merkez Bankası’nın KKM’ye ödediği kur farkı da 181.5 milyar TL oldu.
3 FARKLI PERİYODDA KATILMA HESABI AÇILIYOR
Resmi Gazete’de yer alan karara nazaran bankaların KKM’lere uygulayacağı faiz oranı, Merkez bankasının belirlediği siyaset faizinden düşük olmayacak. Ayrıyeten daha evvel belirlenen faiz üst sonu da kaldırılacak. Kararın akabinde harekete geçen bankalar faiz oranlarını iki kat yükseltti. KKM hesaplarında vadelerde de düzenlemeye gidildi. Düzenlemeye göre, daha evvel ilgili bildirimde yer alan, “Banka tarafından yurt içi yerleşik gerçek şahıslar ve yurt içi yerleşik tüzel şahıslar için 3 ay, 6 ay yahut 1 yıl vadeli Türk Lirası mevduat yahut katılma hesabı açılır” ifadesi değiştirildi.
KKM’de daha evvel atılan adımların döviz kurunu 18 TL düzeyinde tutmaya yetmediğini belirten Marbaş Menkul Genel Müdür Yardımcısı Soner Kuru, alınan son kararın KKM’ye olan ilgiyi artıracağını söyledi. Kuru, “Bu durumun borsaya tesiri ise negatif olacaktır. Seçim öncesinde bu belirsizlik döneminde inançlı liman tercih edecek tasarruf sahiplerinin borsadan satış yaparak KKM’ye dönmesini bekleyebiliriz” diye konuştu.
BANKALARIN KAYNAK MALİYETİNİN YÜKSEMESİ BEKLENİYOR
Eski düzenlemede KKM faizi en fazla Merkez Bankası’nın politika faizinden 3 puan daha fazla olabiliyordu. Daha ocak ayında evvel döviz dönüşümlü hesaplar için faiz tavanı kaldırıldıktan sonra faizlerin birtakım bankalarda yüzde 20’ye kadar çıktığı görülmüştü. KKM’de üst hududun büsbütün kalkmasıyla faiz oranının yüzde 25-30 civarına çıkmasını bekleyen Trive Yatırım Araştırma Yöneticisi Serdar Pazı, “Kur muhafazalı mevduatın daha cazip hale getirilmesi ve seçimlerden evvel bir döviz talebi oluşmaması ismine TL ile yapılan KKM mevduatında da üst hudut kaldırıldı. Bu atılımın sonucu olarak bankaların kaynak maliyetinin yükselmesi ve aylık mevduat faizlerinin yerleştiği bant olan %25-%30 düzeyine yakınsaması beklenebilir” diye konuştu.
KKM tarafında hudutlar kalkarken Sermaye Piyasası Heyeti da halka arzlarda ferdi yatırımcıya eşit dağıtım kararı alındığını duyurdu. Buna nazaran SPK, aldığı kararla halka arz edilen hisselerin piyasa pahası 750 milyon lira ve altı olan halka arzlarda borsada satış sisteminin uygulanacağını duyurdu. Evvelki uygulamada bu hudut 250 milyon TL düzeyindeydi. Karara nazaran daha evvel kurumsal yatırımcı olarak bedellendirilen birtakım kurum ve kuruluşlar ferdi yatırımcı kapsamında alındı. Mevzuyu DÜNYA’ya kıymetlendiren uzmanlar KKM kararının nispeten borsayı negatif etkileyeceğini söylerken halka arz kararının kişisel yatırımcıyı borsaya çekme konusunda olumlu tesir yapabileceğini düşünüyor.
1 MİLYONDAN FAZLA YENİ YATIRIMCI GELMİŞTİ
Alınan kararda kişisel yatırımcı tarafından gelen ilginin gözetildiğini ve yatırımcıların menfaatlerinin korunmasının amaçlandığını yönelik bir adım olduğunu düşündüklerini söyleyen Soner Kuru, “Oransal dağıtıma sınırlama getirilmiş olmasını, düzey itibariyle piyasayı muhafazaya yönelik bir adım olarak kıymetlendiriyoruz.
Özellikle oransal halka arzlara daha yüksek fiyatta talep göndermek isteyen yatırımcı, pay satışı yoluna gittiği için piyasa fiyatlamaları üzerinde baskı oluşuyordu, alınan kararla bu tesir de sınırlanmış olacak” sözlerini kullandı.
Halka arz konusunda da yapılan değişiklikler olumlu olduğunu söyleyen Serdar Pazı, kurumsal yatırımcının ilgisinin seçim atmosferi hasebiyle sonlu kalma ihtimalinin de akılda bulundurulması gerektiğini söyledi. Pazı, “Borsada geçtiğimiz yıl enflasyon rallisi yaşadık, 1 milyondan fazla yeni yatırımcı geldiğini gördük. Bunların çoğunluğu halka arzlarla geldi.
BORSA İSTANBUL 4 BİN 900 PUANIN ALTINA GERİLEDİ
Şimdi mevduat faizleri üst geliyor, KKM faizinde limit kaldırılıyor, enflasyon geçtiğimiz yıl kadar yüksek değil. Bu durum payları daha az cazip hale getiriyor. Yeni düzenlemeler olumlu, lakin halka arzlara olan talep seçim öncesi devirde sonlu kalacaktır. Münasebetiyle yatırımcıların ortasında eşitliğin sağlanması müspet lakin buradan sonra katkısı sonlu kalacaktır.” sözlerini kullandı.
BIST 100 endeksi, Ocak-Mart periyodunda yüzde 12’nin üzerinde düşüşle 4 bin 900 puanın altına gerileyerek pandemiden bu yana en makûs birinci çeyrek performansı kaydetti. Uzmanlar yaşanan düşüşte seçim meçhullüğü ve KKM, TL mevduat ve altın üzere alternatif yatırım araçlarının ön plana çıkmaya başlamasının tesirli olduğu görüşünde. Aylık bazda bakıldığında 2023 yılının birinci ayını yüzde 9,7 kayıpla tamamlayan Borsa İstanbul, Şubat ayını yüzde 5,2 primle tamamladı.
patronlardunyasi.com
