Bütün bireylerin kültürel etkinliklere eşit bir biçimde erişimi için çalışmalar yapan Puruli Kültür Sanat Derneği tarafından Avrupa Birliği (AB)’nin finansal takviyesiyle Sivil Toplum Dayanak Programı III. Dönem kapsamında yürütülen “Döngüyü Kırmak: Erişilebilir Sinema” projesi sona erdi.
Kültür ve sanat faaliyetlerinin herkes tarafından erişilebilir olması maksadıyla faaliyetlerini sürdüren Puruli Kültür Sanat Derneği tarafından Nisan 2021-Temmuz 2022 tarihleri ortasında 15 ay boyunca devam eden “Döngüyü Kırmak: Erişilebilir Sinema” projesi, düzenlenen çok sayıda çalışmanın akabinde son buldu.
“Döngüyü Kırmak: Erişilebilir Sinema” projesi, Türkiye’de ve Avrupa’da sinemaya erişim alanında çalışan STÖ’ler, sinema profesyonelleri ve siyaset yapıcıları bir ortaya getirip çeşitli etkinlikler, lobi faaliyetleri ve çıktılar aracılığıyla engelli bireylerin sinemaya hangi nedenlerle erişemedikleri ve bu meselelerin nasıl ortadan kaldırılabileceği ile ilgili aktiflik ve çıktılar ortaya koyarak, uzun vadede siyaset yapıcıların bu tıp çalışmalara ilgisinin artmasını ve gerekli düzenlemeleri yapmalarını amaçladı.
Avrupa’da erişilebilir sinema şenlikleri düzenleyen; Polonya’dan Socio–Cultural Society of Koszalin, İngiltere’den Carousel Project, Almanya’dan KLAPPE AUF! Kurzfilmfestival, Belçika’dan Extra & Ordinary People ASBL ve İspanya’dan Associació Inclús kurumlarının katkılarıyla yürütülen “Döngüyü Kırmak: Erişilebilir Sinema” projesi, sinema ve erişilebilirlik alanında çalışan tarafları bir ortaya getirdi.
Erişilebilir Kültürel Etkinlikler Düzenleyen Kurumlarla İşbirliği Sağlandı
Engelli bireylerin sinemadaki temsillerini güçlendirmek ve Türkiye’de erişilebilir kültürel etkinlikler düzenleyen kurumlar ortasındaki işbirliğini artırmak da projenin gayeleri ortasında yer aldı. Bu kapsamda erişilebilir kültür-sanat aktiflikleri düzenleyen ya da kültür-sanatın erişilebilirliği konusunda faaliyet gösteren kurumlar ortasında işbirliğini geliştirmeye yönelik Kültüre Erişim Platformu kuruldu. Kültüre Erişim Platformu üyeleri, biri çevrim içi ve oburu fizikî olmak üzere 2 toplantıda bir ortaya geldi. Bu toplantılarda alandaki sorunlar ve işbirliği imkânları tartışıldı. Ayrıyeten kültüre erişim hakkıyla ilgili 8 sorudan oluşan bir soru önergesi hazırlanarak TBMM’ye sunuldu.
Engelli bireylerin sinemadaki temsillerini güçlendirmek kapsamında ise bir çevrim içi toplantı gerçekleştirildi ve kısa sinemalardan oluşan bir seçkinin çevrim içi gösterimi yapıldı. Engellilerin sinema ve TV sinemalarındaki özgün temsillerini artırmak için kamu spotu üretilip, farklı mecralarda paylaşımı sağlandı.
Erişilebilir Yer Sertifikası’nın Kriterleri İçin Atölye Düzenlendi
Sinemada erişime dair kısır döngüyü kırmak için gerçekleştirilen bir başka faaliyet, “Erişilebilir Yer Sertifikası”nın tanımlanması oldu. Erişilebilir bir sinema salonunun farklı mani kümelerinden şahıslar için hangi gereksinimlere karşılık vermesi gerektiğini ortaya çıkarmayı amaçlayan bu faaliyet kapsamında, projenin ortakları ve iştirakçileri ile sinema ve erişilebilirlik alanında çalışan aktörlerin ve temsilcilerin iştiraki ile bir atölye gerçekleştirildi. Nisan 2022’de yapılan bu atölyede “Erişilebilir Yer Sertifikası”nın kriterleri ortaya konuldu. Sertifikasyon sürecinin ana çizgilerini çizmeden evvel, Avrupa ülkelerinde bu mevzudaki düzgün uygulamalar üzerine bir araştırma da yapıldı. Bu kapsamda Avrupa’daki sinemalarda emsal sertifikasyon programlarını ya da sertifikasyon için temel oluşturabilecek yeterli uygulama örneklerini derleyen 100 sayfalık bir rapor hazırlanarak ilgili kurumlarla paylaşıldı.
Erişilebilir Gösterimler İçin En az Kota Uygulaması’na Yönelik Çalışmalar Yapıldı
Engelli bireylerin sinemaya erişimini sağlamak için yapılan faaliyetlerden bir başkası, “Erişilebilir Gösterimler İçin En az Kota” oldu. Sinemalarda erişilebilir gösterimlere dair asgarî kota uygulamasıyla ilgili tanıtım sineması hazırlanıp, internette deverana sunulurken, Erişilebilir Gösterimler İçin Asgarî Kota Uygulaması’nı tanıtan bir kitapçığın, bin adet basılarak ilgili kurumlarla paylaşımı gerçekleştirildi.
Engelli Bireylerin Sinemayla Alakalı Etkinliklere İştirakinin Önündeki Mahzurlar Tanımlandı
Engelli bireylerin sinemaya erişimlerinin önündeki mahzurlar, anket çalışması ile araştırılırken; bu araştırmaların sonuçları, ilgili kurumların bilgisine sunuldu. Film şenlikleri, engelli dernekleri, sinema kesimi temsilcileri iştiraki ile Sinemaya Eşit Erişim başlıklı çevrim içi bir atölye gerçekleştirildi. Bu atölyede anket sonuçları iştirakçiler ile paylaşılarak sıkıntılar ve mümkün tahliller tartışıldı.
Puruli Kültür Sanat Derneği’nin yürüttüğü “Döngüyü Kırmak: Erişilebilir Sinema” projesi kapsamında gerçekleştirilen toplantı, atölye ve ağ kurma ziyaretleriyle sinema bölümü bileşenleri, STÖ temsilcileri ve siyaset yapıcıları bir ortaya getirilip, diyalog ortamı oluşturuldu. Kültüre erişimin lütuf değil hak olduğu fikrinin yaygınlaştırılmasını emeliyle alanda faaliyet gösteren başka STÖ’lerin de kendi ortalarında bilgi ve tecrübelerini paylaşmaları sağlanarak, tahlil için birlikte hareket etme maharetlerine katkı sunuldu.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
