Dünya gazetesi müellifi Vahap Munyar’ın köşe yazısından alıntı
KOÇ Holding’in kurucusu Vehbi Koç, büyük torunu Mustafa Koç 18 yaşındayken, staj için Beko Ticaret A.Ş.’nin Genel Müdürü Cengiz Solakoğlu’nun yanına gönderdi.
1967 yılında 24 yaşındayken Beko Ticaret’te satış vazifelisi olarak işe başlayan Solakoğlu, daima Anadolu’yu dolaşıyor, bayilerle sıcak teması ihmal etmiyordu.
1978-1979 periyodunda Solakoğlu’nun Kayseri seyahati gündeme geldi. Olağanda Mustafa Koç’la birlikte Kayseri’ye gitmesi gerektiğini düşündü. Fakat içi elvermedi. Telaşını Vehbi Koç’a açtı:
-Efendim, malumunuz çabucak her gün ölümlü olaylar yaşanıyor. Bu ortamda Kayseri’ye Mustafa’yı götürmek istemiyorum.
Vehbi Koç, anında itiraz etti:
-Evladım, Mustafa bu memlekette yaşıyor, yaşamaya devam edecek. Hem sen de ana-baba evladısın. Mustafa, seninle Kayseri’ye gidecek…
Aradan yıllar geçti, Mustafa Koç eğitimini tamamladı, holding şirketlerinde değerli vazifeler almaya başladı. Solakoğlu, Mustafa Koç’u birinci staj yıllarından itibaren yakından izledi:
-Mustafa bir yandan çalışıyor, başka yandan pilot olmaya, balık tutmaya, golf oynama, spor yapmaya vakit ayırıyordu.
Mustafa Koç bir gün kendine yakın gördüğü Solakoğlu’na içini açtı:
-Dedem beni şirketlerde başkanlık vazifesine getirmiyor.
Solakoğlu, teklifini ortaya koydu:
– En düzgünü Vehbi Bey’e bir mektup yazmak. Mektup yaz, talebini de uygun bir lisanla ortaya koy.
Mustafa Koç, mektup formülünü uygun buldu. Solakoğlu bilgisayar başına geçip, Mustafa Koç’un ağzından mektubu yazdı. Mektup Vehbi Koç’a iletildi.
Vehbi Koç, sonraki gün Solakoğlu’nu çağırdı:
-Mustafa mektup yazmış… Başkanlık istiyor.
Mektubu uzattı, Solakoğlu okudu:
-Efendim çok hoş bir mektup. Pek güzel yazılmış.
Vehbi Koç, Solakoğlu’na sordu:
-Soyadı “Koç” olmasaydı, sen Mustafa’yı şirketlerde Lider yapar mıydın?
Solakoğlu cevaba şöyle girdi:
-Efendim, öncelikle soyadı “Koç”…
Ardından sürdürdü:
– Efendim, Allah gecinden versin. Sizden sonra başkanlık misyonunu Rahmi Beyefendi, ondan da Mustafa Beyefendi devralacak. Bence şimdiden yetki verin. Eksikleri, yanlışları varsa siz hayattayken görün. Mustafa Bey’in yetişmesi için önünü açın.
Cengiz Solakoğlu, pazar günü Next Akademi’de Levent Erden’in konuğu oldu. Solakoğlu, programda yeni çıkan kitabını gösterdi:
– Koç’ta 38 Yıl… Anadolu’dan Anılarla…
Erden, sohbetin başlığını şöyle belirledi:
Aile Şirketlerinde Profesyonel Yöneticilik…
Cengiz Solakoğlu, merhum Vehbi Koç ve Mustafa Koç’la anılarını programda paylaşıp ekledi:
– Mustafa Koç, Koç Holding’te İdare Konseyi Başkanlığı misyonunu muvaffakiyetle yürüttü. Başarısına her bölümden beşere kendini sevdirebilmeyi de ekledi. Hakikaten son seyahatine adeta insan seli ile uğurlandı.
Solakoğlu’nun “Koç’ta 38 Yıl” kitabı, her satırı dersle dolu anılarını içeriyor.
Oğlum lisanın kesik kulağın delik olsun
17 yıldır 12 farklı aile şirketinde danışmanlık, idare heyeti üyeliği ve bazılarında başkanlık vazifesi yürüten Cengiz Solakoğlu, başta Beko Ticaret olmak üzere Koç Kümesi şirketlerindeki misyonları sırasında Türkiye’nin tüm vilayet ve ilçelerine gittiğini belirtti:
– Anadolu insanından çok şey öğrendim.
Vefatından evvelki son 6 yıl, Vehbi Koç’un daima yanında olduğunu vurguladı:
– Vehbi Bey’in unutamadığım kelamlarından biri siyasilerle konuşma, sohbet öncesi söylediği oldu: Oğlum lisanın kesik, kulağın delik olsun.
Bu kelamı açtı:
– Vehbi Beyefendi o kelamı, “Başkalarından aldığı kelamı sana, senden aldığını da diğerine aktarabilir”anlamında söyledi.
Arçelik’te yabancı ortağa karşı çıktım ‘şovenist’ dediler
CENGİZ Solakoğlu, kümede kelam sahibi olduğu devirlerde Arçelik’e yabancı ortağın daima karşısında durduğunu belirtti:
– Gerçekten Arçelik’te yabancı ortakla seyahat 3 yıl sürebildi.
Vehbi Koç’un tartışmalar sırasında her konuşmayı sabırla dinlediğini vurguladı:
– O devirde kümede olan bir profesyonel yönetici arkadaş, “Cengiz Solakoğlu’nun şovenist nutuklarından etkilenip yanlış karar vermeyelim. Kendisi buradan emekli olup ayrıldıktan sonra Arçelik’in cenazesini kaldırmak bize kalır” dedi.
Vehbi Koç’un bu kelamları de sabırla dinledikten sonra kendisine baktığını aktardı, sonra o yabancı ortakla ilgili şu bilgiyi paylaştı:
– Daha sonraki yıllarda Arçelik’in rakibi o yabancı kümeyle ortak oldu. Rakibimiz olan kümenin işvereni, oğlunun intiharına o iştirak sonrası yaşadıklarının yol açtığını anılarının yer aldığı kitapta anlattı.
Bana iş öğretme git çay söyle
LEVENT Erden’in online ortamda gerçekleşen “Next Akademi” buluşmasında Cengiz Solakoğlu’na şu soru yöneltildi:
– Babanız ticaretle uğraşıyordu. Babanızla birlikte çalışmak yerine neden profesyonel hayatı tercih ettiniz?
Solakoğlu yanıtladı:
– Babam çok otoriterdi. Bizi hiç lafa karıştırmazdı. Bir şey söylediğimizde, “Bana iş öğretme, git çay söyle” sıkıntısı. O nedenle yanında kalmadım. Gazetede gördüğüm ilan üzerine Beko Ticaret’e başvurdum. Böylelikle Koç Topluluğu’nda 38 yıl çalışma bahtı yakaladım.
Ardından ekledi:
– Kardeşim babamla çalıştı. Servetini 2-3’e katladı. Ben Koç Topluluğunda 38 yıl çalışmış olmaktan çok mutluyum.
Sonra şu bildirisi verdi:
– Benim maddi servetimden çok “manevi mevduat hesabım” çok büyüdü. Toplumsal ağım çok genişledi. Bu da beni memnun etti.
İktidara yaslanarak iş yapma kültürüne daima uzak durduk
CENGİZ Solakoğlu, Vehbi Koç’a çok yakın noktada çalışmanın, Koç Topluluğunda 38 yıl çalışmanın kendisine kazandırdığı iş kültürünü şöyle anlattı:
– Siyasi iktidarlara yaslanarak iş yapma kültürü bizden daima uzakta oldu.
Vehbi Koç’u şöyle tanımladı:
– Vehbi Beyefendi insan sarrafı idi. Bakkal dükkanında bile işleri düzgün yönetecek insanları seçer, yetkiyi verirdi. Sıkı kontrolü de elden bırakmazdı.
Koç Grubu’nun eski yöneticilerinden örnek gösterdi:
– Hulki Alisbah, Vehbi Bey’in bu yaklaşımla bulduğu yöneticilerden biriydi. Hulki Beyefendi, Sümerbank’ta Genel Müdürlük yapmış bir isimdi.
Vehbi Koç’un şu özelliğine de işaret etti:
– Vehbi Beyefendi, günlük işlere müdahale etmezdi. Fakat, sorduğu sorularla yanlış adımların önünü evvelce keserdi.