Öğrencilerin imtihan sürecine hazır olmuşluğunun sağlanması için tam manasıyla öğrenme gerçekleştirebiliyor olması gerekir. Burada ‘’tam manasıyla öğrenme’’ kavramını kullanmamın sebebi öğrenme sürecinin ’özel ders almak, ödevleri yapmak, test çözmek, dersleri tekrar etmek’’ üzere yalnızca fikir ve davranışları kapsayan bir süreç olmamasıdır. Gelişimsel büyüme devrinde olan öğrencilerin bu süreçte duygusal muhtaçlıklarının da giderilmesi öğrenme süreci üzerinde belirleyici bir rol oynamaktadır.
İletişimde en büyük yanılgı: notların konuşulması!
Ebeveynler bu periyotta çocukları ile kurdukları bağlantıda çoğunlukla derslerine çalışıp çalışmadıkları, imtihanlardan kaç puan aldıkları, dışarı çıkmak yerine ders çalışmaları ya da telefonuyla oynamamaları üzere neyi yapmaları ya da yapmamaları gerektiğine odaklanabilmektedirler. Bu durum çocuklarının davranış kısmını irtibatta ön planda tutarken; ne hissettiği, geleceğe yönelik kanıları, dertleri ve kaygıları ya da bunalmışlığına dair his tabirini kapsayan irtibatları ise geri planda tutabilmektedir.
Bu devirde öğrencilerin fark edilmek, desteklenmek, kabul görmek, pahalı hissetmek, inançta hissetmek, hürmet görmek keyif alanlarına yer açmak üzere duygusal muhtaçlıklarının fark edilmesi hem imtihan sürecine hazır oluşluğu hemde gencin psiko-sosyal gelişimi açısından epey önemlidir
Ailenin ergenlik devri ile ilgili olarak doğru ve kâfi bilgilere sahip olması ergeni anlaşılır ve inançta hissettirir. Bu devirde pek çok mevzuda aile ile çatışmalar başlar. Bu çatışmalar olumsuz olarak yorumlansa da bireyin bağımsızlığını kazanmasına katkıda bulunur. Lakin ailenin bu çatışmaları nasıl yönettiği ergenlik sürecinde kıymetli bir rol oynamaktadır.
Yönlendirici değil destekleyici ebeveyn rolünü üstlenmek epeyce önemlidir
Sınava hazırlık, bilhassa ilgilerinin arttığı süratli bir büyüme ve gelişmenin gerçekleştiği gençlik periyodunda birey için değerli bir sorun haline gelebilmektedir. Hasebiyle öğrenciler ders dışı farklı ilgilere yönelebilir ya da derslere dikkatini yoğunlaştırmada zahmet yaşayabilir.
Sınav devrine hazırlanan öğrencilerin bu gelişimsel periyodunda öz hürmet seviyelerinde de değişimler meydana gelebilir. Kendilerine duydukları hürmet gerçeği yansıtmayacak şekilde düşük yahut yüksek olabilir. Bu durum genci imtihan sürecine dair gerçekçi olmayan fikirlere itebilir. Bununla birlikte gencin bir yandan özerlik uğraşı artar ve kendi hayatıyla ilgili bağımsız kararlar vermeye çalışır.
Özellikle imtihan sürecinin yaklaşmasıyla ebeveynlerin dikkat etmesi gereken 10 kıymetli nokta;
- Öğrencilerin imtihana gereğince hazırlanabilmesi için gerekli şartları oluşturması açısından destekleyin. Örneğin, istikrarlı beslenme ve uyku, sessiz bir çalışma ortamı, kâfi kitap ve özel öğretmen üzere rahat bir halde çalışabileceği ortamı hazırlamasına imkan sağlayın.
- Meslek seçiminde yönlendirici ve tercih eden ebeveyn rolü yerine, bilgilendirici ve destekleyen ebeveyn rolünde olun. Seçimlerde ölçü ebeveyn değil gencin kendisi olmalıdır.
- Mükemmeliyetçi beklentilerden uzak, muvaffakiyet ve başarısızlıktan fazla gencin uğraşına vurgu yapın.
- Mevcut gayeye ek olarak birlikte esnek ve alternatif amaçlar belirleyin.
- ‘’Kazanırsan alırım.’’ ‘’Sınavı geçersen gidebilirsin.’’ üzere muvaffakiyet endeksli lisandan uzak durun!
- Çocuğunuz imtihandan çıktığında ona ‘’Sınavın nasıldı?’’ yerine ‘’Nasılsın?’’ formunda sorular sorarak onun hislerine odaklanın.
- Ergenlik devri özellikleri her ne kadar misal özellikler göstersede her ergenin hikayesi biriciktir. Hasebiyle ötekiler ile kıyaslamak yerine ergeni biriciklik üzerinden yani kendi mevcut potansiyeli üzerinden değerlendirin.
- Stres ve dert üzere olumsuz duyular bu süreçte gence eşlik etmesi olağandır. Kıymetli olan gerilimi ortadan büsbütün kaldırmak değil, fonksiyonelliğini bozmayacak yoğunlukta yaşamasıdır. Tüm bu tavır ve davranışlar gencin hem gelişimsel sürecin oluşturduğu gerilimi hem de imtihan devrinin oluşturduğu gerilimi azaltmasına yardımcı olur.
- Bireyin his, fikir ve davranışlarını gözlemleyin.
- Çocuğunuzun baş etmekte zorlandığı ağır bir his durum içerisinde olduğunu fark ediyorsanız ya da kendisi lisana getiriyorsa, hissin yoğunluğu giderek artıyorsa ve bu durum gencin fonksiyonelliğini olumsuz tarafta etkilemeye başladıysa, uzman bir psikoterapiste baş vurarak takviye alın.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
