Nilüfer Belediyesi nin Lozan Antlaşması nın 99 yılında gerçekleştirdiği iki gün süren Büyük Mübadil Buluşması Kolej Escort düzenlenen panel ile sona erdi Panele katılan akademisyenler Mübadilleri yemek müzik ve ömür kültürlerine kadar birçok tarafıyla ele aldı Geçmişte coşkuyla kutlanan Lozan Bayramı’ndan örnekler de iştirakçilerle paylaşıldı
Lozan Antlaşması Rus Escort nın 99 yılında Nilüfer Belediyesi nin mesken sahipliğinde gerçekleşen Rumeli ve Balkan Türklerinin bir ortaya geldiği Büyük Mübadil Buluşması’nın ikinci gününde akademisyenlerin iştiraki ile panel düzenlendi Lozan Mübadilleri Vakfı Bursa Yenimahalle Escort Lozan Mübadilleri Kültür ve Dayanışma Derneği Demirtaş Lozan Mübadilleri Kültür ve Dayanışma Derneği iş birliğiyle düzenlenen Büyük Mübadil Buluşması kapsamındaki panelde akademisyenler mübadele periyodunu ve mübadillerin anıları hayat biçimleri ve kültürlerinden örnekler verdi Görükle de yer alan Çağdaş Eğitim Kooperatifi Sanat Merkezi nde gerçekleştirilen panele Nilüfer Belediye Lideri Turgay Fazilet geçmiş devir Nilüfer Belediye Lideri ve Bursa Büyükşehir Belediye Lider Adayı Mustafa Bozbey Lozan Mübadilleri Vakfı Lideri Arif Ümit İşler Bursa Lozan Mübadilleri Kültür ve Dayanışma Derneği Lideri Ali Korkut Türkiye nin dört bir köşesinden mübadiller ile mübadil dernekleri lider ve üyeleri katıldı
Öğretim Vazifelisi Gurbet Gökgöz Bilen panelde Yüzüncü yılın arifesinde Lozan ın değerlendirilmesi sunumunda cumhuriyetten günümüze kutlanan Lozan bayramlarını tarihi sıkıntıların Lozan a bakışını nasıl değiştirdiğini paylaşırken devrin gazetelerinin manşetlerini süslediği Lozan haberlerine yer verdi 23 Temmuz 1908 tarihiyle birlikte Türklerin Türklük şuurunda çok değerli bir etaba ulaştığını belirten Bilen Lozan ın 1908 den 1935 lere kadar Hürriyet Bayramı olarak kutlandığını söyledi Lozan a bakışın birinci anda sulh ve barış olarak görüldüğünü 1929 yılında İsmet Paşa Günü olarak kutlandığını 1935 ten sonra ülkenin resmi bayramları netleştirilirken Lozan günleri bunun dışına çıkarıldığını söyleyen Bilen 1946 ile çok partili yaşama geçilmesiyle birlikte Lozan a bakışın değiştiğini belirtti Gurbet Gökgöz Bilen 1950 de iktidarın değişmesiyle birlikte Lozan bayram olarak kutlanmak yerine daha çok hürriyetin yıl dönümü anlayışı başladığını Lozan bayramlarının yasaklamalarla karşılaştığını tabir etti
Mübadele üzerine çeşitli çalışmaları bulunan Doç Dr Hülya Bayrak Akyıldız da mübadelenin edebiyata yansıması ile biz ve öteki anlatısının kuruluşuna değindi Mübadeleyle birlikte farklılıkların Türkiye yi kültürel açıdan bir yandan yoksullaştırırken bir yandan da zenginleştirdiğini söyleyen Akyıldız Yunanistan ve Türkiye de göçmenlerin gittikleri ülkenin kültürel yapısına tesirlerini paylaştı Akyıldız Mübadele edebiyatı bir yandan mübadelenin yol açtığı dönüşümleri acıları zorlukları yansıtan bir anlatı kurarken bir yandan da mübadelenin olmasına yol açan süreci ve ona yol açan fikir hareketlerini bir anlatıya oturtarak gerçeği bu anlatı içinde şekillendirir Mübadele romanlarındaki en büyük aksilik Türk Müslüman ve Rum Yunan Hristiyan ortasında kuruluyor Bunlar bazen en yakın dostun sevgilindir bazen de ihanete uğrayan isyan edendir Biz ve öteki sabit değil değişkendir Gayeleri hisleri çıkarları benzemeyen iki insan kümesi vardır Bilhassa olayların soğumasından sonra bizde Yunan edebiyatına göre insancıl bakış açısı daha fazla Halklar kardeştir trajik aşk hikayeleri vardır Her iki tarafta da insanlık hak bilen adil olan beşerler ile gaddar olanlar var Muharrirlerin bakış açısına dünya görüşüne nazaran mübadele romanları şekillenmiş dedi
Doç Dr Mehmet Söylemez de Türkülerin Göçü başlıklı sunumunda Kapadokyalı Rumlar üzerinden mübadele öncesi ve sonrasında getirilmiş olan Türkçe müzik ve türküler ağıtlar ninniler ve oyun havaları ile mübadele sonrasında öğrenilmiş Türkçe ve Yunanca müziklere değindi Söylemez bunlara ait arşiv kayıtlarını da iştirakçilerle paylaştı Söylemez Anadolu kökenli her Rum köyünde Türkçe konuşan ya da türkü söyleyen insanların gün geçtikçe azaldığını köylerde artık mübadele türkülerinin söylenmediğini belirtti
Araştırma Vazifelisi Saim Örnek de Niğdeli mübadiller özelinde Selanik Muhaciri Kimliği ve Mutfak Kültürü nü ele aldı Yemeğin üzerinden birçok şeyin çıkarıldığını söyleyen Örnek kimi toplumların yedikleriyle özdeşleştiğini belirtti Örnek Yemek topluluklara dair kimlik ve belleğin en görünür olduğu alanlardan biridir Ben yemekleri geçmişi hatırlamada bir araç olarak görüyorum Her gün gündelik hayatta üretilen muhacir yemekleri onların kimliğini ve cetlerinin geçmişte ne yaşadığını anlatan bir araç dedi Araştırma Vazifelisi Saim Örnek mübadillerin ve yerlilerin yemek ve pişirme çeşitlerinden örnekler de verdi
Araştırma Vazifelisi Dr Hasan Münüsoğlu da Mübadelenin Bellek Yerleri Anı Meskenleri ve Müzeler başlıklı sunumunda içinde yer aldığı mübadil araştırma projesini paylaştı Münüsoğlu Türkiye deki birtakım anı konutları ve müzelerden örnekler vererek bu yerlerin yapıları ve içeriği hakkında bilgiler verdi
Panelin sonunda kelam alan Nilüfer Belediye Lideri Turgay Fazilet panele katılan akademisyenlere teşekkür etti Lider Turgay Fazilet Geçen yıldan bu yana bir çalışma içindeydik Çok değerli ve hoş bir buluşma olduğuna inanıyorum Pahalı akademisyenler de buna katkı sağladılar Geçmişimizi geleceğimize daha âlâ aktarma konusundaki uğraşlarından ötürü kendilerine teşekkür ediyorum Gelecek yıl daha büyük bir buluşma gerçekleştireceğimizi umuyorum diye konuştu
Kaynak BYZHA Beyaz Haber Ajansı
