Konuyla ilgili açıklamada bulunan MMOB Makina Mühendisleri Odası Güç Çalışma Kümesi Lideri Oğuz Türkyılmaz, “Doğalgaz depoları tam olarak dolu değil. 60 milyar gaz tüketiyorsak 15 milyar depolama kapasitesi olmalı. Mevcut depolama kapasitesi 4 milyar metreküp. İnşaatı süren doğalgaz depolama tesisleri de bitirilmiş değil. BOTAŞ’ın projeleri bitirilemiyor” dedi.
Cumhuriyet’ten Rıfat Kırcı’nın haberine nazaran sonbaharın birinci günü doğalgaz ve elektriğe yapılan artırımlarla başladı. Kış öncesi yapılan artırımlar tasaları de beraberinde getirdi.
Sanayici elektriği yüzde 50, doğalgazı ise yüzde 50,8 daha kıymetli kullanacak. İmalat endüstrinde mevcut bir yavaşlama kelam konusuyken yapılan artırımlarla maliyetlerin artması enflasyona da tesir edecek.
MALİYETİN TAMAMI TÜKETİCİNİN SIRTINA
Ekonomist Veysel Ulusoy da yapılan artırımların direkt tüketiciye yansıyacağını söyledi. İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) açıkladığı İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi’ni hatırlatan Ulusoy “Bu indekse ve toptan eşya fiyatlarına baktığımızda geçişkenliğin yüzde 100 olduğunu görüyoruz. Yani üretici yüklendiği maliyetin yüzde 100’ünü tüketiciye yansıtıyor” dedi.
Üreticinin maliyetini tüketiciye yüklemeye devam edeceğini belirten Ulusoy “Doğalgaz ve elektriğe gelen artırımlar birebir TÜFE’ye tesir edecek ve bunun çok kısa bir vakitte tesir edeceğini söylemek mümkün. Bu kış sıkıntı geçecek” tabirlerini kullandı.
ÜRETİCİ ŞALTER İNDİREBİLİR
İktisatçı Cihan İhtilal Zelyut ise şöyle konuştu: “Türkiye’de fiyat sorunu var. Üretici yüksek maliyetten ötürü şalteri aşağı indirebilir. Hem eserlerin fiyatı artıyor, hem hallkın parası yok, hem de endüstrici ucuza üretiemiyor. Endüstricinin ürettiğini alacak gücü kalmamış bir kitle var türkiyede. AKP, bütün yaratılan ulusal hasılayı olgarklarına transfer ederek halkı fakir bıraktı. Doğalgaz konutta bir buçuk yılda yüzde 216, elektrik üreten santrallerde yüzde bin 300, sanyide ise yüzde 900 zamlandı”
BAĞIMLILIK 3,5 KATINA ÇIKTI
Sanayici üretiminin değerli bir kısmını doğalgazdan elde edilen güçle sağlıyor. Türkiye’de doğalgaz tüketimi 20 yılda 3 katından fazla arttı. 2002 yılında 17,4 milyar metreküp olan doğalgaz tüketimi 2021 yıl sonu itibariyle 59,8 milyar metreküpe ulaştı.
Sanayi bölümünün 2021 yılındaki doğalgaz tüketimindeki hissesi ise yüzde 25 oldu. En çok doğalgaz tüketimi ise elektrik üretimi için doğalgaz santrallerinde gerçekleşti. Doğalgazla elektrik üreten santrallerinin tüketimdeki hissesi yüzde 33.
1 YILDA 2 KAT ARTIŞ
Doğalgaza yapılan harcamalar da dikkat cazibeli. Geçen yıl toplamda 50,4 milyar dolar doğalgaz ithalatı harcaması yapıldığını söyledi. Bu yıl ise birinci 7 ayda yapılan harcama 54 milyar doları buldu. Yıl sonunda doğalgaz ithalatının yıllık 100 milyar dolara ulaşacağı varsayım ediliyor. Doğalgaz için yapılan harcama 1 yılda 2 katına çıktı.
Türkiye’nin en çok doğalgaz ithal ettiği birinci üç ülke sırasıyla Rusya, ABD ve İran. Kış aylarında doğalgaz tüketimi artarken, kendi iç talebine yetişmekte zahmet çeken İran geçen kış, teknik arıza gerekçesiyle Türkiye’ye doğalgazı 10 gün süreyke kesti. İran’dan yapılan doğalgaz ithalatı toplam ithalatın yüzde 14’ünü oluşturuyor.
Türkiye, sert geçen kış şartlarının da tesiriyle 19 Ocak tarihinde 288 milyon metreküp doğalgaz tüketerek rekor kırdı. Konutlarda ise doğalgaz kullanımı yaygınlaşmaya devam ediyor.
SANAYİCİNİN ELEKTRİĞİ KESİLEBİLİR
TMMOB Makina Mühendisleri Odası Güç Çalışma Kümesi Lideri Oğuz Türkyılmaz, önümüzdeki kış muhtemel doğalgaz kesintilerinin mümkün olduğunu söyledi.
Türkyılmaz, kullanılan doğalgazın yüzde 25’i kadar depolanması gerektiğine dikkat çekerek şöyle konuştu:
“Sanayide geçen sene gerçekleşen kesinti, güç fiyatlarının yüksekliğinden kaynaklanmadı. İran bize verdiği gazı kesti ve biz de onu ikame edemedik. Bir plansızlık sonucu kesinti yaşandı. Bu sene emsal meselelerin olması daha kuvvetli. Doğalgaz depoları tam olarak dolu değil. 60 milyar gaz tüketiyorsak 15 milyar depolama kapasitesi olmalı. Mevcut depolama kapasitesi 4 milyar metreküp. İnşaatı süren doğalgaz depolama tesisleri de bitirilmiş değil. BOTAŞ’ın projeleri bitirilemiyor”
