KARŞIYAKA DA TARLADAN ÇATALA BESİN KENTLER VE MAHALLÎ YÖNETİMLER KONUŞULDU
Karşıyaka Belediyesi kentsel tarım besin Avcılar Escort sistemleri ve besin haklarının ele alındığı bir sempozyum düzenledi Alanında uzman isimlerin konuşmacı olarak yer aldığı Tarladan Çatala Besin Kentler ve Lokal İdareler Sempozyumu nda kıymetli bilgiler verildi
Zübeyde Hanım Beylikdüzü Escort Nikah Sarayı nda düzenlenen sempozyumun açılış konuşmasını gerçekleştiren Prof Dr Koray Velibeyoğlu kentlerdeki boş ve atıl alanların besin için kullanılmasının büyük bir dönüşüme vesile olabileceğini vurgulayarak şunları kaydetti Bugün bilhassa Bahçeşehir Escort kentlerde besin üretimi neden kıymetli olduğunu tartışırken İzmir in çok değerli bir noktada olduğunu düşünüyorum Biz ekseriyetle kenti kıra yayılan ve kırsalı tüketen bir düzenek olarak görüyoruz Kentlerin de kırsal yapılara dayanak vermesi gerekiyor Topyekun olarak hayat biçimlerimizin değişiyor besin da bunun başında geliyor Kentlerde yapılan üretimler gereksiz ve kıymetsiz değil Lakin bu hususta mahallî idarelerin ehemmiyeti de giderek artmış durumda Karşıyaka çok değerli bir yerleşme buradaki dönüşüm İzmir in dönüşümüne değerli katkı sağlayacaktır Kent içerisindeki küçük boşluklar ve atıl alanların bile besin konusunda kıymetlendirilmesi çok kıymetli olacaktır Burada yapılacak olan her şey yalnızca Karşıyaka için değil İzmir i etkileyecek ve buradan çıkan model katkı sağlayacaktır
TARIM MODELİ DEĞİŞTİRİLMELİDİR
Avrupa İklim Paktı Elçisi Vatan Çağlar Babacan ise iklim krizi ve mümkün tesirlerinin azaltılması için tarım modelinin değiştirilmesi gerektiğini belirterek şöyle konuştu Bugün burada kendi sorumlusu olmadığım bir geçmiş yüzünden geleceği tehlikede olan bir genç olarak size sesleniyorum 10 gençten 4 ünün iklim krizi ve neden olabileceği felaketler nedeniyle çocuk sahibi olmak istemediği bir çağdan bahsediyoruz Her birimiz bahse karbon salınımını azaltmak olarak bakıyoruz lakin öncelikle karbon yutak alanları artırılmalı ve ziraî üretim modeli değiştirilmelidir En büyük antropojenik metan emisyonunun kaynağı tarımdır Yenilenebilir güç yatırımları bu karbon yükünü hafifletebilir lakin karbon atmosferde tutunmaya devam etmektedir Biz bunu bilakis çevirebiliriz Araştırmalarım sayesinde İzmir haline giren eserlerin 99 unu dışarıdan geldiğini üzülerek öğrendim İzmir in sahip olduğu potansiyel göz önünde bulundurulduğunda gerçekte üzücü bir tablo Bizim gerçek tarım uygulamalarını bilmemiz kâfi değil bunları vatandaşlarımıza da aktarmamız gerekiyor İklim krizi ve tesirlerini ana gündem unsuru haline getiren Karşıyaka Belediye Başkanı mıza bir iklim aktivisti olarak teşekkür ediyorum
HEPİMİZİN SORUMLULUĞU VAR
Karşıyaka Belediye Lideri Dr Cemil Tugay kentlerde yaşayan insanların beslenmeye gereksinim duyduğunu bu nedenle ziraî üretim ile ilgilenmek ve bu bahiste düşünmek zorunda olduğunu bilhassa vurguladı Besine erişim ile ilgili doğabilecek bir kriz varken herkesin elini taşın altına koyması gerektiğini belirten Lider Tugay Kentlerin besine erişimi ile ilgili bir sorun olduğuna inanıyoruz Aldığımız besinler sağlıklı mı aradığımız kalitede mi fiyatı uygun mu üretildikten sonra bize gelene kadar dünyaya ne üzere ziyanlar getirdi ve son olarak üretimi yapan çiftçimiz uygun koşullarda üretim yapabiliyor mu Zira beslenme beşerler için hayati bir aksiyon ve sıhhatsiz eserler ile beslendiğimizde çeşitli sıhhat sıkıntıları yaşıyoruz Beslenmeden ya da etraftan kaynaklı problemler yaşıyorsak bunu seyredemeyiz bir şeyler yapmak zorundayız Kimi vatandaşlar iklim tarım belediyenin işi mi diyor Biri de Karşıyaka da çiftçi yok ki neden Ziraî Hizmetler Müdürlüğü var diye sormuş Güya hiçbirimiz ziraî eserle beslenmiyoruz bu kentte beslenmeyen var mı Önümüzdeki yıllarda besine erişim ile ilgili sorun yaşama ihtimalimiz yüksek bu sorun da büyüyecek eser bulamayacağız zira üretilen eser yetmeyecek İzmir e ve Karşıyaka ya yakışan bunları seyretmemek sıkıntıları evvelce görmek hakikat vakitte müdahale etmektir Münasebetiyle biz tüketicilerin üreticiler ile temas kurması birbirini anlaması lazım Herkes tahlil üretmekle sorumlu buna mecbur Aç kalacağız yediğimiz yemeklerden kanser oluyoruz latifesi yok bunun diye konuştu
ÇİFTÇİ NEDEN ÜRETEMEZ HALE GELDİ
Konuşmaların akabinde sempozyumun birinci oturumu Dr Fatih Özden in moderatörlüğünde panel formunda gerçekleştirildi Birinci olarak kelam alan Çiftçi Sen Genel Örgütlenme Sekreteri Adnan Çobanoğlu besin egemenliği ve besin hakkı hususlarında değerli açıklamalar yaptı Çobanoğlu açıklamalarında şu tabirlere yer verdi Bazı ülkeler Avrupa nın besin gereksinimini karşılamak üzere ziraî üretim yapmaya başladı Lakin bu model muhakkak bir şekilde sermayeye bağlı hale getirildi Bütün bunlar verimlilik ismine yapıldı eğitimler ve teşvikler de buna dönük verildi hasebiyle çiftçiler güç ve tarım makinelerine bağlı hale geldi Kırsal kalkınma ismine da değerli bir fonksiyon görüyordu Fakat siyasetler değişince dur dendi çeşitli yasalar çıktı özelleştirmeler başladı Sonuç olarak üretip ihraç ederken artık ithal eden bir ülke haline geldik Küçük üreticilerin tasfiyesi kelam konusu olmaya başladı süratle şirketlerin denetiminde bir besin sistemine gidildi Bir de organik tarıma yönlendirme ortaya çıktı eserler daha değerliden satıldı Bu çerçevede besin güvenliği kavramı ortaya çıktı kullanılan ilaçların ölçülerine ait kıstaslar koyuldu Bu şekil siyasetler karşısında da besin egemenliği kavramı doğdu ve biz kendi kültürümüze uygun besin üretmek durumundayız şuuru oluştu Besin egemenliği birebir vakitte herkesin sağlıklı besine erişim hakkıdır İşte bunlar için çaba etmeye başlanıldı Üretimdeki zincirin bozulması çeşitli hastalıkların oluşmasına taban hazırlıyor Çiftçi kendi öğrendiği biçimiyle kendi atalık tohumlarını üretmek ister İşte bu manada çiftçi ile tüketici birlik olmalıdır
ÜRETMEK ZORUNDAYIZ
Ardından TMMOB Besin Mühendisleri Odası İzmir Şube Lideri İ Uğur Toprak kentler ve mahallî besin siyasetleri bahisli bir sunum gerçekleştirdi İnançlı besin için yanlışsız üretimin kaçınılmaz olduğunu lisana getiren Toprak Nüfus artıyor besin ve suda adaletsiz bir dağılım gerçekleşiyor Ne yazık ki tükettiğimiz besinlerin büyük bir kısmını ithal ediyoruz ve pandemi ile Rusya Ukrayna ortasındaki savaşta gördük ki bazen ithal bile edemiyoruz Bu nedenle bu türlü verimli toprakların değerini bilerek üretmemiz lazım Bunun için siyasetler üretirken besin ve sıhhat kavramlarını bir ortada düşünmek gerekiyor dedi
AGROEKOLOJİK TARIM VURGUSU
Tarladan çatala besin ve yurttaş örgütlenmeleri konusunda kelam alan Tayfun Özkaya ise agroekolojik tarımın ehemmiyetine dikkat çekerek şöyle konuştu Kentlere besin taşınması gitgide zorlaşmaya başlıyor Soframıza gelen besinlerde da maalesef tarımda kullanılan ilaçlardan kaynaklı hususlar bulunuyor Yediğimiz bir domateste bile 14 başka zehir olabiliyor eserlerin 15 i mevzuata uygun değil bu vahim bir durum Türkiye de tarım gitgide sıkışıyor tarım yapmak neredeyse imkansız Derhal endüstriyel tarımı bırakmamız ve agroekolojik tarıma geçmemiz gerekiyor diğer dermanımız ve vaktimiz yok Kent tarım yalnızca kent içerisinde yapılan tarım değil kentin kaynakları ile yapılan tarımdır ancak tabi ki kent içerisindeki boş alanlara bakmak lazım Besin kooperatifleri ve topluluk dayanaklı tarım kümeleri ekolojik köy pazarları desteklenmeli Eser geliştirme projelerine dayanak verilirken sıhhatsiz besinlerin kullanımı ile ilgili önleyici kurallar da getirilmeli
KENTSEL TARIM
Nilüfer Belediyesi nden Ziraat Yüksek Mühendisi Arca Atay panele çevrim içi temas ile katıldı Dünyada ve Türkiye de kentsel tarım konusunda sunum yapan Atay Nilüfer Belediyesi nin kentsel tarım faaliyetleri ile ilgili bilgiler verdi çalışmaları anlattı Kentsel tarımın tarihî geçmişi hakkında bilgi veren Atay dünyadan kentsel tarım örneklerini fotoğraflarıyla birlikte iştirakçilere aktardı Kentsel tarımın yararlarını anlatan Atay Balkon ve teraslar kentsel tarımın kıymetli ögeleridir ve geçmişi çok önceye dayanır Kentsel tarımın kentlere ve kentlerde yaşayan vatandaşlara çeşitli yararları vardır Dünyada siviller lokal idareler ve üniversiteler tarafından oluşturulmuş kentsel tarım alanları var Çatı tarımı da bu alanlardan bir tanesi Çatı tarımı insanlara kendi yiyeceklerini yetiştirilebilmesi için teşvik eder mahallî ekonomiyi takviyeler hava kirliliğini azaltır Kentlere bunun üzere birçok yarar sağlar dedi
KOMPOST ÜRETİMİ
Dr Bediz Yılmaz panele çevrim içi katılarak kentsel ve döngüsel iktisat husus başlığında kelam aldı Yılmaz öncelikle yürüttüğü çalışmalar hakkında bilgi verdi Mersin de yürütülen kent tarımı çalışmalarını anlattı Kompost üretimi hakkında da bilgi veren Yılmaz Biz Mersin de oluşturduğumuz kent tarım alanlarının en kadar hayati olduğunu gördük Küçük çocukların orada ne kadar âlâ vakit geçirdiğini üretim ile ne kadar iç içe olabildiklerine şahit olduk Kompost problemine gelince de benim çok yakından ilgilendiğim ürettiğim ve insanlara da üretimi konusunda eğitimler verdiğim bir mevzu Gönüllüler olarak pazarlara gidiyoruz ve kullanılabilecek durumda olan atıkları ayrıştırarak kompost alanına gönderiyoruz Bu sistem sayesinde çok büyük ölçüde zerzevat ve meyve atığı komposta dönüşerek çiftçilere gübre olarak dağıtılıyor diye konuştu
GIDA MERKEZİ
Moderatörlüğünü Karşıyaka Belediyesi Ziraî Hizmetler Müdürü Yusuf Can Gökmen in yaptığı ikinci oturumda Karşıyaka nın Besin Stratejisi konuşuldu Çatı Çiftliği Kurucusu Yüksek Mimar Hasibe Akın Karşıyaka nın Besin Merkezi başlıklı sunumunda şunları kaydetti Karşıyaka da şu anda bir Besin Merkezi yapılıyor Bahçelievler deki Katlı Pazar Yeri Mavişehir de bulunan iki alan ve Kent Ormanı olarak uygulanan dört alan var Bu alanların temaları tıpkı Bu alanlar bir master plana otursun ve kentte besinin aslında kentin muhakkak sıkıntıları ile ilgili çözücü olabileceği noktaları araştıralım ve bunu da master plan ile yapalım dedik Belediyeler olağanda master planları kabul etmezler Karşıyaka Belediyesi kabul etti ve Karşıyaka nın yeşil alanları ile kentsel tarımı ve gıdayı birbirine bağlayabilecek bir master plan çalıştık Burada da üç tane tema çıktı Yeşil Yenilebilir ve Yürünebilir Karşıyaka Mahalle ölçeğindeki birinci pilot projemiz Bahçelievler Katlı Pazar Yeri Pazar yerinin üretim alanı çatısında olsun yakınında da toplumsal donatı ve okula bağlı olsun dedik Burasının bir besin merkezine dönüşebileceğini düşündük Karşıyaka nın canlı kıyı aksını ilçenin içindeki farklı bariyerleri eritmek için dikeydeki bir aks ile bağlayalım Kent Ormanı ile buluşsun diye düşündük Kent Ormanı nın da dört tane teması var toprağımızı onaralım suyu tutacak sistemleri geliştirelim fonksiyonel ormancılık yapalım ve toplumsal iştiraki sağlayalım Sert tabana düşen suyu olabildiğince toprağa kanalize etmek ve toprağın emebileceği hale getirmeyi amaçlıyoruz Kent Ormanı devam ediyor ve bir sonraki sonbahar periyodunda insanlara da açarak hepimizin içinde olduğumuz biçimde devam edecek Mahalledeki birinci örnekte Bahçelievler Katlı Pazar Yeri ydi Bizim buradaki rolümüz çatıyı cepheyi tasarlayalım iç yere dair de bir besin merkezi olacak halde yeni kullanım tekliflerini geliştirelim Besin merkezinde üretici tüketici yatırımcı var ve merkezinde besin yer alıyor Bütün bunlar olurken çatıda 7 bin metrekarelik alan var altındaki pazar yeri duruyor üst taraftaki düğün salonu diğer bir yere taşınacağı için orası da bir toplumsal merkez olarak tasarlanacak Kentte kent çiftçileri ile ilgili programların gelişmesi çok kıymetli Karşıyaka Besin Merkezi nde dört nokta var paylaşalım öğrenelim kutlamalarımızı yapalım ve sağlıklı erişilebilir besinimizi orada yiyebileceğimiz bir alan olsun Kentin içinde en çok bulunan şeylerden biri beton o kadar çok atıl alanımız var ki Bütün bu atıl binaları değişik yerlere dönüşebilir Pazar yerini tasarlarken sokak kotunda kamusal bir alan üzere olsun sokak ile birleşsin ve üste yanlışsız özel kullanımlar artsın diye düşündük Binanın hoşluğu rampa ile bütün katlara erişebiliyorsunuz Karşıyaka Belediyesi kentin atıl alanlarına dair bir atlas oluşturdu bunlar 450 tane 200 metrekareden 7 bin metrekareye kadar atıl alanlar Bu alanlar bir ormana dönüşecek Bu alanlar kentin her yerinde Bunları anlatmamızın bir sebebi var besin merkezi dediğimizde farklı müdürlüklerle bir ortaya geldik Karşıyaka Belediye Liderimiz Dr Cemil Tugay tüketici kooperatifleri üretici kooperatifleri farklı yerlerde hepsinin farklı muhtaçlıkları var bizim belediye için bunu yapabileceğim alan burası için çok uygun gereksinimleri onlar tanımlasınlar ben o vakit size daha uygun bir tasarım brifi verebileceğim dedi O yüzden de şu anda aslında bunu anlatırken bir arada tasarlamak ve üzerine düşünmek için bu mevzuyu size açıyorum
HALK SAHİP ÇIKMALI
Karşıyaka nın Besin Vizyonuna Gerçek Yol Haritası başlıklı bir sunum yapan İzmir Demokrasi Üniversitesi nden Doç Dr Emel Karakaya Ayalp ise Karşıyaka da bütüncül bir yaklaşım var bu yaklaşım bir kent bölge besin sisteminin üretilmesi üretici ile tüketicinin dağıtım sisteminin bir ortaya getirilmesi ve bütün bu imkanların bir ortada tutulması Biz her şeyi merkezileştiriyoruz hiçbir şeyi kendi yerelinin bilgisini tutmadan merkezden yürütmeye çalışıyoruz ve tektipleştirip modelleştiriyoruz Hiçbir yerelin muhtaçlığını karşılayamayacak modeller üretiyoruz Biyoçeşitlilikte gördüğümüz şey bizim insan olarak besine yaklaşımımızı çok âlâ anlatıyor zira her şeye bu türlü yaklaşıyoruz Bir tane tıp olsun biz onu yiyelim onu tüketelim bir tane tarım besin sistemi olsun onu yapalım Pekala lokal idareler bunun karşısına geçmek için ne yapabilirler Besin bizim müştereğimiz Müşterek herkese ilişkin olan ve kimseye ilişkin olmayandır Bizim insan olarak besine erişim hakkımız olmalı sağlam besine erişebilmeliyiz besin yurttaşlığını gerçekleştirebilmeliyiz besin egemenliğine sahip olmalıyız Besin sistemi yaklaşımı bize tanımlanan idari sonlarda yetersiz kalıyor bizim bir kent bölge besin sistemi tanımlamamız lazım Burada direkt örgütlenme problemi devreye giriyor aslında bölgesel kontakları kurabilmek için bunu mümkün kılan şeylerden biri de besin Karşıyaka nın besin sistemi dediğimizde yalnızca bir tüketici kitlesi görüyor olabiliriz fakat bölge ile birlikte ele alındığında burada bir üretim ve üretici problemi var Buradaki yol haritasına baktığımızda karşımıza kentsel besin stratejisi kentsel besin kurulu üzere yeni oluşumlar çıkıyor bunların Türkiye deki uygulaması çok kısıtlı gerçekleşti Aslında burada merkeze oturması gereken şey bir kentin besin stratejisinin ya da vizyonun çalışabilmesi için halkın ona sahip çıkması gerekiyor Hasebiyle evvel kentin mevcudunu anladıktan sonra iştirakçi tekniklerin tasarlanması lazım Artık Karşıyaka nın mevcuduna değinmek istiyorum atıl alan envanteri çıkarılmış atıl alanlar var ve bir ekosistem çalışması yapılmış vizyon takımının çalışmaları ile birlikte aslında bunlar bütüncül bir besin sisteminin imkanlarını üretmek için bir yapıya oturuyor İştirakçi metotlar tasarlanıp iştirakin üretilmesinden sonra Karşıyaka nın bilhassa tüketici merkezli kent kimliğinden dolayı öncelikli olarak kısaltmış besin tedarik zinciri stratejisi ve hareketlerinin üretilmesi sonrada bütünleşik maksatlar ve vizyon strateji evrakına dönüşmesinin mümkün olduğunu düşünüyorum dedi
İZMİR İN SOFRASI ÇOK BÜYÜK
Sempozyumun kıymetlendirme oturumunun moderatörlüğünü Originn den Nazey Erdilek yaparken KöyKoop Lideri Neptün Soyer ve Karşıyaka Belediye Lideri Dr Cemil Tugay konuşmacı olarak yer aldı Soyer konuşmasında şunları kaydetti Tabii ki kentlere sıkıştık lakin İzmir de hala geniş alanlar var ve tarım yapılabiliyor Biz üreticiler olarak açıkçası İzmir konusunda yerellerin kendi ortalarındaki alakaları çok değerli buluyoruz Zira artık Türkiye de şöyle bir sorun var Bunun sahibi kim uygulayıcısı kim yöneticisi kim karar düzeneği kim Besin kimin sorumluluğunda Merkezi hükümet ile mahallî idareler ortasında bir ekosistem kurulmak zorunda Sanayicilere cezayı kesmediğiniz vakit o ıspanağın en zehirlisini yeniden bize yedirecekler İçinizi birazcık ferah tutsun diye İzmir in kent merkezinden birkaç fotoğraf göstereceğim İsterseniz üstüne California isterseniz İnciraltı yazabilirsiniz İzmir Kent Ormanı nda 30 dönüm meyve bahçesi dönüştürülmüş durumda yabancı ülkelerde gördüğünüz örnekler üzere Kadifekale de kentsel dönüşüm var biz de özellikle Ödemiş teki kooperatiflerimizden buralara fide takviyesi veriyoruz Bostanlar oluşturuluyor mahallelilerin sahip çıkmasını sağlanıyor Can Yücel Tohum Merkezi var İzmir Tarımını Geliştirme Merkezi var Daha çok şey anlatabilirim İzmir i keşfetmek çok keyifli bir şey İçimizi ferah tutup şu süreçte sahip çıkmak en çok yapmamız gereken şey Birbirimize ve İzmir e sahip çıkmalıyız İzmir in sofrası o kadar büyük ki Biz bu sofrada çok şeyi paylaşabiliriz dedi
ALINACAK ÇOK YOL VAR
Sempozyuma katkı sunan ve sunum yapan herkese farklı başka teşekkür ederek kelamlarına başlayan Karşıyaka Belediye Lideri Dr Cemil Tugay şunları kaydetti Bugünkü toplantı ile muhtemelen Ağustos ayının başında yapacağımız ve bu toplantının ikinci ayağı olacak çalıştay kentsel besin stratejisi evrakı hazırlama yolunda yaptığımız çalışmalardır Doğal ki hem Türkiye de hem de dünyada diğer belediyelerin diğer kentlerin kentsel besin stratejisi evrakları planları var biz de onları inceledik Bizim kendimizi çok şanslı saydığımız husus bir o da hem Tunç Başkan ımızın hem de Neptün Hanım ın uzun yıllardır bu mevzularda hassaslığa sahip beşerler olarak Büyükşehir Belediyesi çatısı altında çalışmalarını yürütmeleridir Onların tecrübelerinin sağlayacağı katkılar bizi çok güçlendiriyor Bu mevzularda konuşurken şunu bilmemiz lazım bütün soruların yanıtı net değil Kentte tarım yapılır mı yapılmaz mı Hangi koşullarda yapılır Bunlar net cevaplanabilmiş değil Lakin şu kesin ki yerellik çok kıymetli Bizim kendi lokal stratejilerimizi geliştirmemiz gerekiyor Elimizdeki envantere bakmak değerlendirebileceğimiz alanlara bakmak çok değerli Biz bu anlayışla atıl ve hakikat değerlendirilmemiş olan alanların haritasını çıkarttık Bu alanları en yanlışsız formda nasıl değerlendirebileceğimizle ilgili ön çalışmalarımızı yaptık ayrıntılarını da bu yaz belirleyeceğiz Toprak tahliliyle su kaynağıyla yeni her şer istikametiyle kıymetlendirerek rastgele bir ziraî çalışmaya mesken sahipliği yapabilirler mi bunu araştıracağız Bence bütün belediyeler kentlerine hakim olmak açısından bunu yapmalı harita üzerinde işaretlemeli ve halka sorarak karar almalılar Kentsel tarım güç bir iş Bunu biliyoruz Alınacak çok yol var Bu noktada bir çağrım da var Karşıyaka daki bütün ziraat mühendislerinden bir ziraat mühendisleri topluluğu oluşturmak üzere yapacağımız açık davete olumlu yanıt vermelerini bekliyorum Bu mevzuları sürekliliği olan toplantılarda konuşalım ve daima birlikte en yanlışsız kararları verelim En fazla beslenmemize katkıda bulunacak yarın bir gün karşımıza çıkacak besin krizinden bizi koruyacak eser seçimlerini en akla yatkın en bilimsel prosedürleri kullanarak yapalım Dünyanın hiçbir yerinde yapılmamış işleri yapmaya muhtaçlığımız var Ben dünyanın hiçbir yerinde yapılmamış ameliyatları yapmış bir plastik cerrahım Yeşilyurt Devlet Hastanesi nde bunu yaptım O gün bugündür de dünyanın hiçbir yerinde yapılmamış işleri burada bizim üzere beşerler tarafınca yapılabileceğine İzmir de başarabileceğimize yürekten inanıyorum Hiçbir belediye hiçbir kent kendine hudut koymasın
Kaynak BYZHA Beyaz Haber Ajansı