Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2021 yılına ait Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) datalarını açıkladı. İşgücüne yapılan ödemelerin cari gayrisafi katma bedel içindeki hissesi 2020 yılında yüzde 32,9 iken bu oran 2021 yılında yüzde 30,1 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin hissesi ise 2020 yılında yüzde 49,4 iken 2021 yılında yüzde 52,5 oldu.
TÜİK’e nazaran yıllık GSYH, zincirlenmiş hacim endeksiyle 2021 yılında bir evvelki yıla nazaran yüzde 11,4 arttı. Üretim metoduna nazaran cari fiyatlarla GSYH, 2021 yılında bir evvelki yıla nazaran yüzde 43,6 artarak 7 trilyon 248 milyar 789 milyon TL oldu.
En yüksek hisse imalatta
GSYH’de en yüksek hissesi 2021 yılında yüzde 22,2 ile imalat sanayi aldı. İmalatı, yüzde 13,0 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin tamiratı ve yüzde 8,8 ile ulaştırma ve depolama bölümü izledi.
Yıllık GSYH’de en düşük hisse, hane halklarının patronlar olarak faaliyetleri için kaydedildi.
Kişi başına GSYH 9 bin 592 dolar
Kişi başına GSYH, 2021 yılında cari fiyatlarla 86 bin 144 TL, dolar cinsinden 9 bin 592 dolar oldu.
Geçen yıl konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri yüzde 43,4, kültür, sanat, cümbüş, dinlence ve spor yüzde 30,1 ve bilgi ve irtibat yüzde 21,8 ile 2021 yılında en çok büyüyen dallar oldu.
Hane halklarının patronlar olarak faaliyetleri yüzde 13,5, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 6,3, tarım, ormancılık ve balıkçılık faaliyetleri yüzde 2,9 ile en çok küçülen kesimler oldu.
Yerleşik hane halkı tüketim harcamaları arttı
Yerleşik hane halkı en son tüketim harcamaları 2021 yılında bir evvelki yıl zincirlenmiş hacim endeksine nazaran yüzde 15,3 arttı.
Yerleşik hane halkı son tüketim harcamalarının cari bedellerle GSYH içindeki hissesi yüzde 54,9 oldu. Hane halkı harcamalarında en yüksek hissesi alan harcama kümeleri sırasıyla, yüzde 23,4 ile besin ve alkolsüz içecekler, yüzde 16,2 ile ulaştırma ve yüzde 13,2 ile konut, su, elektrik, gaz ve öteki yakıtlar oldu.
TÜİK datalarına nazaran, devletin sonuncu tüketim harcamalarının GSYH içindeki hissesi, 2021’de yüzde 13,1 olurken; gayrisafi sabit sermaye oluşumunun hissesi yüzde 28,1 olarak hesaplandı.
Bir evvelki yıl zincirlenmiş hacim endeksine nazaran, devletin sonuncu tüketim harcamaları yüzde 2,6 artarken, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 7,4 arttı.
Mal ve hizmet ihracatı yüzde 24,9 arttı
Mal ve hizmet ihracatı 2021 yılında zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 24,9, ithalatı ise yüzde 2,4 arttı. Harcama metoduna nazaran cari GSYH ana bileşenleri içerisinde toplam mal ve hizmet ihracatının hissesi yüzde 35,3, ithalatının hissesi ise yüzde 35,5 oldu.
İşgücü ödemelerinin hissesi düştü
Gelir tekniğiyle gayrisafi yurt içi hasıla hesaplamalarına nazaran işgücü ödemeleri, 2021 yılında bir evvelki yıla nazaran yüzde 31,7 artarken, brüt işletme artığı/karma gelir yüzde 50,7 arttı.
İşgücüne yapılan ödemelerin cari gayrisafi katma kıymet içindeki hissesi 2020 yılında yüzde 32,9 iken bu oran 2021 yılında yüzde 30,1 oldu.
Net işletme artığı/karma gelirin hissesi ise 2020 yılında yüzde 49,4 iken 2021 yılında yüzde 52,5 oldu.
